گناه شناسی

کان لایذم احدا و لایعیره و لایطلب عورته لاعثراته
هرگز کسی را سرزنش نمی‏کرد و از او عیب نمی‏گرفت؛در جستجوی لغزشها و عیبهای مردم نبود.
منبع: مکارم الاخلاق، ص 11؛ بحار، ج 16، ص 152؛ سنن النبی، ص 14 - 17.i

خداوند اراده اش این است که بندگانش پاک به ملاقات او روند، برای پاک شدن بندگان راه های مختلفی وجود دارد که قسمتی در اختیار بندگان است (مثل توبه و انجام اعمال صالح) و قسمت دیگر در اختیار او نیست.

برای این پاک کننده های گناهان تعابیر مختلفی در روایات وجود دارد از جمله کفاره، محو کننده، موجب مغفرت، تبدیل کننده به حسنات و ... که همانطوری که از ظاهر این تعابیر پیداست بعید است همه آنها به یک معنی باشند.

به هر حال ما از تعبیر کفاره گناهان شروع کردیم و اینکه چه چیزهایی کفاره گناهان هستند!

خدا می بیند و می پوشاند

امّا مردم نمی بینند و فریاد می زنند

امام صادق علیه السلام:

امام سجاد علیه السلام:

وَ الذُّنُوبُ الَّتِی تُنْزِلُ الْبَلَاءَ تَرْکُ إِغَاثَةِ الْمَلْهُوفِ وَ تَرْکُ مُعَاوَنَةِ الْمَظْلُومِ وَ تَضْیِیعُ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَرِ

گناهانی که باعث نزول بلا می شوند:

1. ترک فریاد رسی نسبت به انسان دل سوخته ی گرفتار، و
2. ترک یاری مظلوم، و
3. ضایع کردن امر به معروف و نهی از منکر.

امام سجاد علیه السلام:

وَ الذُّنُوبُ الَّتِی تَرُدُّ الدُّعَاءَ سُوءُ النِّیَّةِ وَ خُبْثُ السَّرِیرَةِ وَ النِّفَاقُ مَعَ الْإِخْوَانِ وَ تَرْکُ التَّصْدِیقِ بِالْإِجَابَةِ وَ تَأْخِیرُ الصَّلَوَاتِ الْمَفْرُوضَاتِ حَتَّى تَذْهَبَ أَوْقَاتُهَا وَ تَرْکُ التَّقَرُّبِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِالْبِرِّ وَ الصَّدَقَةِ وَ اسْتِعْمَالُ الْبَذَاءِ وَ الْفُحْشِ فِی الْقَوْلِ

گناهانی که باعث عدم استجابت دعاست:

1. بدی نیت
2. آلودگی باطن (بد ذاتی)
3. دورویی و نفاق با برادران دینی،
4. باور نداشتن اجابت دعا از جانب خدا،
5. تاخیر نماز واجب تا از بین رفتن وقت آن،
6. ترک نیکی هایی که سبب تقرب به حق است،
7. ترک صدقه،
8. ناسزا و فحش در گفتار.

قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ
به مؤمنان بگو چشمهاى خود را (از نگاه به نامحرمان) فرو گیرند!
نور/30

یَا عَلِیُّ کُلُّ عَیْنٍ بَاکِیَةٌ یَوْمَ اَلْقِیَامَةِ إِلاَّ ثَلاَثَ أَعْیُنٍ عَیْنٌ سَهِرَتْ فِی سَبِیلِ اَللَّهِ وَ عَیْنٌ غُضَّتْ عَنْ مَحَارِمِ اَللَّهِ وَ عَیْنٌ فَاضَتْ مِنْ خَشْیَةِ اَللَّهِ.

یَا عَلِیُّ طُوبَى لِصُورَةٍ نَظَرَ اَللَّهُ إِلَیْهَا تَبْکِی عَلَى ذَنْبٍ لَمْ یَطَّلِعْ عَلَى ذَلِکَ اَلذَّنْبِ أَحَدٌ غَیْرُ اَللَّهِ.

سفارش رسول خدا صلی الله علیه و آله به أمیر المؤمنین علیه السّلام :

اى على! همۀ دیدگان در روز قیامت گریانند مگر سه دیده: آنکه در راه خدا بیدارى کشیده، دیده‌اى که از حرام‌هاى الهى بر هم نهاده شده، و دیده‌اى که از بیم خدا بسیار اشک ریخته است.

اى على! خوشا چهره‌اى که خدایش مى‌بیند بر گناهى مى‌گرید که کسى جز خدا از آن گناه مطّلع نیست.

تحف العقول، ص8

 

رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) :

«رُبَّ شَهْوَة ِساعَةٍ تُورِثُ حُزْنَاً طَوِیلَاً»
چه بسا خواهش و لذتی زودگذر که اندوهی دراز بر جای گذارد.
شما را به خدا آیا واقعا می ارزد!؟؟؟

میزان الحکمه، ج4، ص3480.

شخصى سوار بر اسب به نهرى رسید که آب کمى داشت و اسب مى‏توانست به راحتى از آب عبور کند لکن اسب ایستاد. صاحب اسب هرچه افسار حیوان را کشید، اسب جلو نرفت، به پشت او کوبید باز هم اسب نرفت. مرد حکیمى که این صحنه را مشاهده مى‏کردبه او گفت: آب را گل آلود کن، اسب از نهر رد مى‏شود. او آب را گل کرد، اسب حرکت کرد و از نهر گذشت. صاحب اسب، حکمت این کار را پرسید، مرد حکیم گفت: آب که تمیز است، اسب خود را در آب مى‏بیند و حاضر نمى‏شود پا روى خود بگذارد، لذا حرکت نمى‏کند.

انسان‏هایى هم که خود را ببینند (مقام خود، منافع خود، قبیله خود، حزب خود و...) حاضر نمى‏شوند پا روى آن بگذارند، لذا حرکت و تکاملى ندارند.

تمثیلات حاج آقا قرائتی

یکی از قدرتمندترین نیازها و غرایزی که در انسان وجود دارد غریزه جنسی است. نیاز جنسی مانند نیاز به آب و غذا از نیازهایی است که بایستی از روش صحیح ارضاء گردد.

از نظر علم و تجربه ثابت شده است که یکی از عوامل اصلی و ناخودآگاه تحریک و ترشح غدد و هورمونهای جنسی، نگاه است. نگاه به نامحرم هر چند اگر بدون قصد تلذّذ باشد عمل طبیعی و غریزی خود را انجام می دهد و زمینه تحریک شهوت انسان را در زمان نگاه یا بعد از آن ایجاد می کند. تحریک غریزه جنسی به گونه نامشروع نیز آثار شوم و نکبت بار فراوانی بر ابعاد مختلف انسان و جامعه بشری ایجاد می نماید. اسراف، انحراف و هدر رفتن نیروهای فکری ، اجتماعی و معنوی انسان، زمینه سازی سردی روابط خانوادگی (شخصی که نگاه خود را کنترل نمی کند با یک همسر ارضا نمی شود)، حالت حسرت و ناکامی، از دست دادن آرامش روانی، میل به گناه (لواط، زنا ، استمناء و....) و بالاخره گرایش به گناهان مختلف از جمله آثار سوء نگاه حرام است که در عرصه زندگی فردی، خانوادگی و اجتماع ظاهر می گردد. امام علی علیه السلام می فرماید چشم، پیش قراول دل، جلودار فتنه، دام شیطان و نگاه حرام سبب کاشتن بذر شهوت و نهال گناه (زنا و لواط و استمناء و ...) است.[1] نگاه به نامحرم باعث سختی زندگی و زیادی حسرت و افسوس است. قران کریم در این مورد می فرماید: « قُلْ لِلْمُۆْمِنینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِک أَزْکى‏ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبیرٌ بِما یصْنَعُونَ [2] به مۆمنان بگو چشمهاى خود را (از نگاه به نامحرمان) فرو گیرند، و عفاف خود را حفظ کنند این براى آنان پاکیزه‏تر است خداوند از آنچه انجام مى‏دهید آگاه است! »

اسکناس به صورت راحت وارد قلک می شود ، اما به صورت راحت از آن خارج نمی شود ، گاهی به شکستن و خرد شدن آن هم می انجامد ، ذهن آدم ها هم مثل قلک عمل می کند ، حرفها راحت وارد می شوند ، اما به شکل راحت خارج نمی شوند ، گاهی کسی در سالهای قبل ، یک حرفی از شما شنیده ، هنوز که هنوزه در دل دارد و هر گاه به یاد می آورد ، رنجیده خاطر می شود ،

به همین خاطر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می کوشید که ، حیاء و رحمت در بین انسانها حاکم باشد ، همه حریم همدیگر را نگاه دارند ،  مجلس حیاء مجلسی که پیامبر (ص) در آن حضور داشت ، حیاء وحرمت هم حضور داشت ، همه حریم ، هم دیگر را رعایت می کردند ، هیچکس ، کس دیگر را به باد ناسزا نمی گرفت.