گناه شناسی

جاءَ رَجلٌ إلى النبیِّ صلى الله علیه و آله فقالَ: یا رسولَ اللّهِ ما مِن عَمَلٍ قَبیحٍ إلّا قَد عَمِلتُهُ، فهَل لِی مِن تَوبَةٍ؟ فقالَ لهُ رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: فهَل مِن والِدَیکَ أحَدٌ حَیٌّ؟ قالَ: أبی، قالَ: فاذهَبْ فَبَرَّهُ. قالَ: فلَمّا ولّى‏، قالَ‏ رسولُ‏ اللّهِ صلى الله علیه و آله: لَو کانَت امُّهُ! [1]

 مردى خدمت پیامبر خدا صلى الله علیه و آله آمد به ایشان عرض کرد: هیچ کار زشتى نیست که نکرده باشم. آیا راه توبه و بازگشت برایم وجود دارد؟ حضرت فرمود: آیا از پدر و مادرت کسى زنده هست؟ عرض کردم: پدرم. فرمود: برو و به او نیکى کن. وقتى آن مرد رفت، رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: کاش مادرش مى‏بود! (یعنى اگر او زنده بود و به او نیکى مى کرد، زودتر آمرزیده مى شد).

شخصى خدمت حضرت امیرالمؤمنین على (علیه السلام ) رسید و عرض کرد: نمی دانم چرا گره به کارم افتاده و از نظر رزق و روزی در مضیقه به سر می برم!؟؟

حضرت پرسیدند: گویا با قلم گره خورده چیزى مى نویسى ؟ (بسته شده به جایی مثل خودکارهای موجود در بانکها)

او عرض کرد: نه .

مقام معظم رهبری زمینه توفیقشان را بخاطر یک کار نیک به پدرش می داند و در این زمینه می فرماید:

بد نیست من مطلبی را از خودم برای شما نقل کنم . بنده اگر در زندگی خود در هر زمینه توفیقاتی داشته ام ، وقتی محاسبه می کنم ، به نظرم می رسد که این توفیقات باید از یک کار نیکی که من به یکی از والدینم کرده ام ، باشد.

مرحوم پدرم در سنین پیری ، تقریبا بیست و چند سال قبل از فوتش (که مرد هفتاد ساله بود) به بیماری آب چشم ، که انسان نابینا می شود، دچار شد. بنده آن وقت در قم بودم . تدریجا در نامه هایی که ایشان برای ما می نوشت ، این روشن شد که ایشان چشمش درست نمی بیند. من به مشهد آمدم و دیدم چشم ایشان محتاج دکتر است .

قدری به دکتر مراجعه کردم و بعد برای تحصیل به قم برگشتم ، چون من از قبل ساکن قم بودم ، باز ایام تعطیل شد و من مجددا به مشهد رفتم و کمی به ایشان رسیدگی کردم و دوباره برای تحصیلات به قم برگشتم .

عالم ثقه ((شیخ باقر کاظمى )) مجاور نجف اشرف از شخص صادقى که دلاک بود نقل کرد که او گفت : مرا پدر پیرى بود که در خدمتگذارى او کوتاهى نمى کردم ، حتى براى او آب در مستراح حاضر مى کردم و مى ایستادم تا بیرون بیاید؛ و همیشه مواظب خدمت او بودم مگر شب چهارشنبه که به مسجد سهله مى رفتم ، تا امام زمان علیه السلام را ببینم . شب چهارشنبه آخرى براى من میسر نشد مگر نزدیک مغرب ، پس تنها و شبانه راه افتادم .

سرافرازی شیعه در طول تاریخ مدیون تلاش‌های احیا گرانه علامه محمد باقر مجلسی؛ است.

خاطره پدر علامه مجلسی؛ درباره استجابت دعای والدین در حق فرزند، به عنوان یک شاهد تاریخی، بسیار قابل تأمل است.

آن جناب می‌گوید:

امام صادق (علیه السلام):

«ثَلاثُ دعوات لا یحجُبنَ عَنِ اللهِ تَعالی: دُعاءُ الوالِدِ لِوَلَدِه إِذا بَرَّهُ و دعوتُهُ علیهِ إذا عَقَّهُ ، و دعاءُ المظلومِ علی ظالِمه و دعاؤُهُ لمن اِنتَصَر لهُ مِنهُ ، و رجلٌ مؤمنٌ دَعا لِاخٍ لَه مؤمنٌ واساهُ فینا ، و دعاؤُه علیه إذا لم یُواسهُ مع القدرةُ علیه ، و اِضطرارُ أخیه إلیه ؛

سه دعاست که از پروردگار در حجاب نمی‌ماند و قطعاً مستجاب می‌گردد:

ثواب نمازبرای والدین

هر کس این نماز را بخواند چنانچه پدر و مادر او زنده باشند مورد رحمت خداوند رحمان و رحیم قرار می گیرند .

* چنانچه پدر و مادر فوت کرده باشند نماز در شب های جمعه خوانده شود آنان مورد آمرزش خداوند قرار می گیرند . (شیخ عباس قمی: مابین نماز مغرب وعشا در شب جمعه باشد بهتر است.)

* این نماز آن چنان موجب شادی پدر و مادر میشود که آرزو می کنند زنده شوند و زانوی فرزند خویش را ببوسند .

امام صادق(علیه السلام):

ما یمنع الرجل منکم ان یبر والدیه حیین او میتین، یصلی عنهما و یتصدق عنهما و یحج عنهما و له مثل ذلک، فیزیده الله(عز و جل) ببره و صلاته خیراً کثیراً.

چه چیز مانع شخص می شود وقتی که پدر و مادرش زنده یا مرده اند به آنها نیکی کند، باین صورت که به نیت آنها نماز بخواند، صدقه بدهد، حج بجا بیاورد و روزه بگیرد، زیرا اگر چنین کند ثواب آنها به پدر و مادر می رسد و به خود شخص هم همانقدر ثواب داده می شود، به علاوه خداوند متعال به واسطه کارهای نیک و نماز او خیر زیادی به او عطا می کند.

بحار الانوار، ج 74، ص 46.

رسول خدا(صل الله علیه و آله):

«مَنْ‏ زَارَ قَبْرَ أَبَوَیْهِ‏ أَوْ أَحَدِهِمَا فِی کُلِّ جُمُعَةٍ غُفِرَ لَهُ وَ کُتِبَ بَرّا»؛

کسی که قبر پدر و مادر یا یکی از آندو را در هر جمعه یکبار زیارت کند خداوند او را می بخشد و او را نیکوکار می نویسد.

کنز العمال، ج 16، ص 468.

فرصتی استثنائی برای آمرزش گناهان و کسب فیوضات بسیار

روز یک شنبه ماه ذی القعده حضرت رسول الله صَلَّى اللَّهِ عَلِیهِ وَاله به اصحاب فرمودند: کدامیک از شما می‌خواهد توبه کند؟ عرض کردند: همه ما، یا رسول الله! حضرت فرمودند: پس باید (در این روز) غسل کنید و وضو بگیرید و چهار رکعت نماز بخوانید که در هر رکعت حمد یک مرتبه و قُلْ هُوَ اللّهُ اَحَدٌ سه مرتبه و مُعَوَّذَتَین (سوره‌های فلق و ناس هر کدام) یک مرتبه، سپس (بعد از خواندن این چهار رکعت) استغفار کنید هفتاد مرتبه و ختم کنید استغفار

را به لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ الْعَلىِّ الْعَظیمِ سپس بگویید: یا عَزیزُ یا غَفّارُ اغْفِرْ لى ذُنُوبى وَذُنُوبَ جَمیعِ المُؤ مِنینَ وَالْمُؤمِناتِ فَاِنَّهُ لا یغْفِرُ الذُّنُوبَ اِلاّ اَنْتَ.

سپس فرمودند: هر کس از امت من این نماز را بجا آورد، منادی از آسمان ندا دهد: ای بنده خدا! عملت را از سر گیر که توبه‌ات مقبول و گناهت مغفور است. سپس ملکی از زیر زمین ندا دهد: برکت نازل شد بر تو و خانواده و نسلت و منادی دیگری ندا دهد: خصماء تو (کسانی که تو حق آنها را بر گردن داری) در روز قیامت از تو راضى می‎شوند و منادی دیگری ندا دهد: با ایمان می‎میری و دینت از تو گرفته نشود و منادی دیگری ندا دهد: قبرت ‍ گشاده و نورانى گردد و منادی دیگری ندا دهد: ای بنده! والدینت ازتو راضى می‎گردند، گرچه نسبت به تو خشمگین باشند و مغفرت شامل حال والدین تو و ذریه تو گردد و توسعه رزق پیدا کنی در دنیا و جبرئیل علیه السلام ندا دهد: من نزد تو می‌آیم همراه ملک الموت در وقت مردن، تا مدارا کند با تو و رنجی به واسطه جان کندن بر تو وارد نشود به آسانى روح تو از بدنت بیرون شود.

متن عربی:

خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَوْمَ الْأَحَدِ فِی شَهْرِ ذِی الْقَعْدَةِ فَقَالَ یَا أَیُّهَا النَّاسُ مَنْ کَانَ مِنْکُمْ یُرِیدُ التَّوْبَةَ قُلْنَا کُلُّنَا نُرِیدُ التَّوْبَةَ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ ع اغْتَسِلُوا وَ تَوَضَّئُوا وَ صَلُّوا أَرْبَعَ رَکَعَاتٍ وَ اقْرَءُوا فِی کُلِّ رَکْعَةٍ فَاتِحَةَ الْکِتَابِ مَرَّةً وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ وَ الْمُعَوِّذَتَیْنِ مَرَّةً ثُمَّ اسْتَغْفِرُوا سَبْعِینَ مَرَّةً ثُمَّ اخْتِمُوا بِلَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ ثُمَّ قُولُوا یَا عَزِیزُ یَا غَفَّارُ اغْفِرْ لِی‏ ذُنُوبِی‏ وَ ذُنُوبَ‏ جَمِیعِ‏ الْمُؤْمِنِینَ‏ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فَإِنَّهُ لَا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ ثُمَّ قَالَ ع مَا مِنْ عَبْدٍ مِنْ أُمَّتِی فَعَلَ هَذَا إِلَّا نُودِیَ مِنَ السَّمَاءِ یَا عَبْدَ اللَّهِ اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فَإِنَّکَ مَقْبُولُ التَّوْبَةِ مَغْفُورُ الذَّنْبِ وَ یُنَادِی مَلَکٌ مِنْ تَحْتِ الْعَرْشِ أَیُّهَا الْعَبْدُ بُورِکَ عَلَیْکَ وَ عَلَى أَهْلِکَ وَ ذُرِّیَّتِکَ وَ یُنَادِی مُنَادٍ آخَرُ أَیُّهَا الْعَبْدُ تَرْضَى خُصَمَاؤُکَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ یُنَادِی مَلَکٌ آخَرُ أَیُّهَا الْعَبْدُ تَمُوتُ عَلَى الْإِیمَانِ وَ لَا أَسْلِبُ مِنْکَ الدِّینَ وَ یُفْسَحُ فِی قَبْرِکَ وَ یُنَوَّرُ فِیهِ وَ یُنَادِی مُنَادٍ آخَرُ أَیُّهَا الْعَبْدُ یَرْضَى أَبَوَاکَ وَ إِنْ کَانَا سَاخِطَیْنِ وَ غُفِرَ لِأَبَوَیْکَ ذَلِکَ وَ لِذُرِّیَّتِکَ وَ أَنْتَ فِی سَعَةٍ مِنَ الرِّزْقِ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ یُنَادِی جَبْرَئِیلُ ع أَنَا الَّذِی آتِیکَ مَعَ مَلَکِ الْمَوْتِ ع أَنْ یَرْفُقَ بِکَ وَ لَا یَخْدِشَکَ أَثَرُ الْمَوْتِ إِنَّمَا تَخْرُجُ الرُّوحُ مِنْ جَسَدِکَ سَلًّا [سَلَاماً] قُلْنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ لَوْ أَنَّ عَبْداً یَقُولُ فِی غَیْرِ الشَّهْرِ فَقَالَ ع مِثْلَ مَا وَصَفْتُ وَ إِنَّمَا عَلَّمَنِی جَبْرَئِیلُ ع هَذِهِ الْکَلِمَاتِ أَیَّامَ اللَّهِ رَبِّی [أُسْرِیَ بِی‏]

قلنا: یا رسول اللّه لو انّ عبدا یقول فی غیر الشهر؟ فقال علیه السلام: مثل‏ ما وصفت، و انّما علّمنی جبرئیل علیه السلام هذه الکلمات أیام أسری بی‏.

الإقبال بالأعمال الحسنة (ط - الحدیثة)، ج‏2، ص: 20

توجه: این نماز در کتاب مفاتیح الجنان هم نقل شده است.