گناه شناسی

حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السّلام :

الحِرصُ و الکِبرُ و الحَسَدُ دَواعٍ إلى التَقَحُّمِ فی الذُّنوبِ.

آزمندى و تکبّر و حسادت،انگیزه‏هاى فرو رفتن در گناهان است.

میزان الحکمه حدیث 6911 .

امام رضا علیه السلام:

«اِیَّاکُمْ وَ الْحِرْصَ وَ الْحَسَدَ فَاِنَّهُما اَهْلَکَا الْاُمَمَ السَّالِفَةَ»

از حرص و حسد بپرهیزید زیرا این دو  امتهای گذشته را نابود کرده است.

بحار الانوار/ 75/ 346

از یاد مبر زمزمه های دین را                            مفهوم بلند قصه ای دیرین را

حرص و حسد، این دو اژدها سوزانده                 امت های گذشته و پیشین را

امام رضا علیه السلام:

«لَیْسَ لِبَخِیلٍ رَاحَةٌ وَ لا لِحَسُودٍ لَذَّةٌ»

خسیس را آسایشی و حسود را لذتی نیست.

تحف العقول/ ص450

بر مال کسان دوختن چشم بد است                  رزق من و تو دست خدای احد است

از زندگی آسایش و لذت نبرد هر کس        به دلش شعله ی بخل و حسد است

مجازات خودبینى

امام صادق علیه السلام :

مَن دَخَلَهُ العُجبُ هَلَکَ.

به هر که خودپسندى راه یابد، نابود شود.

الکافی: 2/ 313/ 2.

امام صادق علیه السلام در روایت دیگری فرمودند:
حضرت عیسى (علیه السلام) که برنامه سیاحت و بیابان گردى ، از دستورهاى دینش بود. در یکى از سیاحت هاى خود، یکى از دوستانش که کوتاه قد بود و همواره در کنار حضرت عیسى (علیه السلام) دیده مى شد، به همراه عیسى (علیه السلام) به راه افتاد، تا با هم به دریا رسیدند، عیسى با یقین خالص و راستین گفت : بسم الله سپس روى آب حرکت کرد، بى آنکه غرق شود.

گریز اغلب افراد از رو در رویی با خطر و جسارت به خرج دادن ، تنها به این دلیل است که از زبان و فکر دیگران می ترسند، وقتی به یک درجه بالا از موفقیت و خوشبختی می‌رسید، متوجه می‌شوید که خیلی از کسانی که قبلاً دوست، همکار یا شریکتان بودند، الان به دیوهای حسادت در اطرافتان تبدیل شده‌اند.

ازآنجا که حسادت یک اتفاق میان فردی متداول است، کنار آمدن با افراد حسود یکی از مهمترین‌ مهارت‌هایی است که باید یاد بگیرید. اولین چیزی که باید با آن آشنا شوید نحوه کنار آمدن با اینگونه افراد است که در چهار مرحله و یک نکته به آن می‌پردازیم.

بسم الله الرحمن الرحیم

وَ اتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ ابْنَىْ آدَمَ بِالْحَقِّ اذْ قَرَّبَا قُرْبَاناً فَتُقُبِّلَ مِنْ احَدِهِمَا وَ لَمْ یُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قَالَ لَاقْتُلَنَّکَ قَالَ انَّمَا یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِینَ* لَئِنْ بَسَطْتَ الَىَّ یَدَکَ لِتَقْتُلَنِى مَا انَا بِبَاسِطٍ یَدِىَ الَیْکَ لِاقْتُلَکَ انِّى اخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَالَمِینَ* فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ اخِیهِ فَقَتَلَهُ فَاصْبَحَ مِنَ الْخَاسِرِینَ‏ [1]

ترجمه‏

و داستان دو فرزند آدم را به حق بر آنها بخوان: هنگامى که هر کدام، کارى براى تقرّب (به پروردگار) انجام دادند، امّا از یکى پذیرفته شد و از دیگرى پذیرفته نشد (برادرى که عملش مردود شده بود، به برادر دیگر) گفت: «به خدا سوگند تو را خواهم کشت» (برادر دیگر) گفت: «من چه گناهى دارم (زیرا) خدا تنها از پرهیزگاران مى‏پذیرد».

اشاره‏
یکى دیگر از رذایل اخلاقى که در طول تاریخ بشر آثار بسیار منفى فردى و اجتماعى داشته است مسئله حسد است، حسد به معنى «ناراحت شدن از نعمتهایى که خداوند نصیب دیگران کرده و آرزوى زوال آنها و حتّى تلاش و کوشش در این راه»!

سؤال:

به چه شکل باید با حسادت مقابله و مبارزه کرد؟

چگونه می توان حسادت را درمان کرد؟
پاسخ اجمالی
حسد روحیه ی خواری و خود کم بینی است که به دنبال آن فرد آرزو می کند که نعمتی را که فرد دیگر دارد، نداشته باشد.
برای درمان این روحیه راهکارها زیر پیشنهاد می شود:

1. تفکر در مورد ضررهایی که حسد بر روح و روان، دین و آخرت دارد.

2. تقویت ایمان نسبت به ذات حق تعالی.

3. انجام دادن رفتاری خلاف مقتضای حسادت.

4. دعا و راز و نیاز با ذات حق تعالی، که بهترین و موثرترین شیوه برای از بین بردن بیماری ها روحی و روانی است.
پاسخ تفصیلی