صبر و بردباری در آموزه های دینی به منزله رأس ایمان شمرده شده است و در منزلت صابرین همین بس که لیاقت معیت و یاری خداوند را پیدا می کنند. صبر مراتبی دارد؛ صبر بر مصیبت، صبر بر طاعت، صبر بر معصیت. این نوشتار در پی بیان ارزشمندی رفتار والدینی است که بر مصیبت فرزندشان صبر جمیل می کنند.

آمرزش گناه والدین

پیامبراکرم(ص) فرمود: مصیبت و بلا گریبان گیر جسم و مال و فرزند شخصی که با ایمان است می گردد و آن مؤمن بخاطر صبر و بردباری در این مصیبت در حالی که خدا را ملاقات می کند که هیچ لغزش و خطایی برای او نخواهد بود.(1)

پیامبراکرم(ص) فرمود: خدای متعال زن و مرد مسلمانی که سه فرزند کودک آنها از دنیا رفته باشد را به فضل و رحمت خود مورد آمرزش و مغفرت قرار می دهد.(2)

امام باقر(ع) فرمود: ‌شخصی که مصیبتی به او روی می آورد و او در مقابل آن مصیبت.کلمه استرجاع را بر زبان جاری می نماید و صبر و بردباری از خود نشان می دهد.خدای متعال گناهان گذشته او را مورد آمرزش و مغفرت قرار می دهد و هرگاه که این بنده به یاد مصیبتی - که در گذشته به او رسیده بود- بیفتد.و جمله استرجاع را بر زبان جاری کند. خدای متعال گناهان او را از زمان وقوع مصیبت با زمان استرجاع خواهد بخشید.(3)

ایمن بودن والدین از گزند آتش جهنم

پیامبراکرم(ص) فرمود: خداوند متعال بزرگوارتر از آن است که جگرگوشه شخصی را از او بگیرد و او در مقابل این امر صبر نماید و از خدا اجر و ثواب طلب کند و حمد الهی را بجای آورد سپس چنین شخصی را به عذاب آتش گرفتار نماید.(4)

امام باقر(ع) فرمود: شخصی که فرزندانی را از دست داده باشد و او در این مصیبت.صبر و بردباری نموده و راضی به رضای الهی باشد. مصیبت فقدان این فرزندان موجب می گردد تا او از گزند آتش جهنم در امان باشد.(5)

امام صادق(ع) فرمود: شخصی که دو فرزند او از دنیا رفته باشند و او در این مصیبت صبر نماید و اجر الهی را از خدای متعال طلب کند.این مصیبت او را از گزند آتش جهنم ایمن خواهد ساخت.(6)

پیامبراکرم(ص) فرمود: هرگاه شخص با ایمانی فرزندانش را از دست بدهد و او در این مصیبت صبر نماید و راضی به رضای الهی باشد، او از گزند آتش جهنم ایمن خواهد بود.(7)

زنی به نزد پیامبر(ص) آمد و به ایشان گفت: من تاکنون سه فرزند را از دست داده ام؛ پیامبراکرم(ص) به او فرمود: بدرستیکه تو از گزند آتش جهنم ایمن گشته ای.(8)

ایمن بودن والدین از محاسبه و بازخواست

پیامبراکرم(ص) به این مضمون فرمود: خدای متعال می فرماید: هرگاه بنده ای از بندگان خود را بوسیله مصیبتی در جسم اش یا در مالش یا در فرزندش مورد امتحال قرار بدهم و او در برابر این مصیبت صبر و بردباری نماید و شکوه و گلایه نکند، من حیا می کنم از اینکه در روز قیامت او را مورد محاسبه قرار دهم و نامه اعمال او را بگشایم.(9)

اجر و ثواب برای والدین

پیامبراکرم(ص) فرمود: شما در مقابل از دست دادن فرزند.اجر و ثواب خواهید برد.(10)

حضرت امیرالمؤمنین(ع) فرمود: مصیبتها کلید های اجر و ثواب هستند.(11)

امام صادق(ع) فرمود: هرگاه به شخصی از اهل ایمان مصیبتی روی آورد و او در برابر آن صبر و بردباری نماید، برای او همانند هزار شهید اجر و ثواب خواهد بود.(12)

امام صادق(ع) فرمود: هنگامی که مصیبت و بلایی به شخصی روی آورد و او در برابر آن صبر و بردباری نماید و او از خدای متعال در قبال آن اجر و ثواب دریافت می دارد، چنین امری را نباید مصیبت بشمار آورد. بلکه مصیبت واقعی آن است که شخص در مقابل مصیبتی صبر و بردباری ننماید و بدینوسیله اجر و ثواب خود را ضایع سازد.(13)

امام باقر(ع) فرمود: شخصی که در برابر مصیبتی که به او روی آورده است صبر نماید و استرجاع کند و حمد الهی را بجای آورد، بدرستیکه او راضی به رضای الهی شده است و اجر چنین شخصی با خدای متعال خواهد بود و اگر او چنین نکند مقدرات بر او خواهد گذشت در حالی که او مورد ملامت و مذمت قرار خواهد گرفت و اجر و ثواب او ضایع خواهد شد.(14)

روزی مرد مصیبت دیده ای به نزد امام صادق(ع) آمد و لب به شکوه و شکایت باز نمود. در این هنگام امام صادق(ع) به او فرمود: اگر در مقابل این مصیبت صبر و بردباری نمائی اجر و ثواب خواهی برد و چنانچه تو در این مصیبت صبر ننمائی مقدرات الهی بر تو خواد گذشت، در حالیکه وزر و وبال گریبانگیر تو خواهد شد.(15)

حضرت امیرالمؤمنین(ع) به شخص مصیبت دیده ای فرمود: اگر تو در مقابل این مصیبت صبر و بردباری نمایی مقدرات الهی بر تو خواهد گذشت در حالی که تو اجر و ثواب خواهی برد و چنانچه تو در مقابل این مصیبت جزع و فزع کنی و بی تابی نمایی مقدرات الهی بر تو خواهد گذشت در حالی که وزر و وبال گریبان گیر تو خواهد گشت.(16)

پیامبر اکرم(ص) به مردی که فرزدش را از دست داده بود نامه تسلیت آمیزی ارسال داشتند. در این نامه چنین آمده است:

خدای متعال اجر تو افزون کند و صبر و بردباری را به الهام نماید و به ما و تو توفیق شکرگذاری را عنایت فرماید. جان ما و اموال ما و فرزندان ما موهبتی الهی است که به عنوان امانت در دست ما می باشد. خدای متعال تا وقت معین و اجل مشخصی آنها را در اختیار ما قرار می دهد و سپس در وقت معلوم آنها را از ما می ستاند و خدای متعال به ما دستور داده است که در وقت داشتن نعمت شکر او را بجای آوریم و در هنگام بلا و مصیبت صبر و بردباری را پیشه خود سازیم. بدانکه فرزند تو نعمت و موهبت الهی بود که خدای متعال آن را در اختیار تو قرار داد تا تو با آن مسرور و خوشحال باشی و خدای متعال فرزندت را گرفت و در مقابل آن - چنانچه صبر نمایی و راضی به رضای الهی باشی- به تو اجر و ثواب کرامت می فرماید.

سعی کن تا جزع و بی تابی اجر و ثواب تو را ضایع نسازد. زیرا در این صورت بر فقدان این اجر و ثواب پشیمان خواهی شد و بدانکه اگر بر زیادی ثواب صبر بر این مصیبت آگاهی پیدا کنی. خواهی دانست که این مصیبت کوچک در مقابل آن ثواب بزرگ کم ارزش می باشد و بدانکه جزع و فزع نمودن و بی تابی کردن چیز از دست رفته را بر نمی گرداند و غم و اندوه مقدرات الهی را بر هم نمی زند و لازم است که تأسف تو بر از دست دادن ثواب و اجر باشد، نه بر فقدان و مرگ فرزندت.(17)

حضرت امیرالمؤمنین(ع) به مردی به نام اشعث که فرزندش را از دست داده بود، تسلیت گفته و به او چنین فرمود:

اگر در فقدان فرزندت محزون گردی حق خویشاوندی با او را اداء نموده ای و اگر در این مصیبت صبر نمایی بدانکه خدای متعال برای هر مصیبتی جبران و تدارکی مقرر فرموده است.

ای اشعث! بدان اگر در این مصیبت صبر و بردباری نمایی مقدرات الهی بر تو خواهد گذشت در حالی که تو مستحق اجر و ثواب خواهی بود و چنانچه در این مصیبت جزع نمایی و بی تابی کنی مقدرات الهی بر تو خواهد گذشت در حالی که تو خطاکار خواهی بود. فرزند تو - در وقتی که زنده بود- اگرچه تو را خوشحال و مسرور کرده بود. اما او مایه بلا و امتحان الهی بود و تو بخاطر اینکه او از دنیا رفته است محزون و ناراحت شده ای، در حالی که فقدان او برای تو موجب ثواب و اجر و رحمت الهی است.(18)

مردی که فرزندش را از دست داده بود و ناراحتی ناشی از این مصیبت بر او سنگینی می کرد به حضرت امام جواد(ع) نامه ای نوشت و از آن حضرت(ع) چاره جویی کرد.

امام جواد(ع) برای او چنین نوشتند: بدانکه خدای متعال بهترین فرزندان افراد با ایمان را از آنها می گیرد تا به آنها در قبال این مصیبت اجر و ثواب کرامت فرماید.(19)

امام رضا(ع) در ضمن حدیثی به این مضمون فرمود: هنگامی که خدای متعال به حضرت ابراهیم(ع) امر فرمود که گوسفند را بجای فرزندش قربانی نماید؛ حضرت ابراهیم(ع) با خود گفت: ای کاش فرزندم را به درگاه الهی قربانی کرده بودم تا ثواب و اجر مصیبت فقدان فرزند را کسب می نمودم.

در این هنگام خدای متعال به او وحی فرمود: ای ابراهیم! کدامیک از بندگان مرا بیشتر دوست داری؟

حضرت ابراهیم(ع) فرمود: حبیب تو محمد را بیشتر از همه دوست دارم.

بار دیگر خدای متعال به حضرت ابراهیم(ع) وحی فرمود: او را بیشتر از جان خود دوست داری؟

حضرت ابراهیم(ع) فرمود: بله. او را بیشتر از جان خود دوست دارم.

سپس خدای متعال به حضرت ابراهیم(ع) فرمود: فرزندان او در نزد تو محبوبتر هستند یا فرزندات؟

حضرت ابراهیم(ع) فرمود: فرزندان او در نزدم محبوبتر از فرزندانم هستند؟

سپس خدای متعال به حضرت ابراهیم(ع) فرمود: آیا کشته شدن مظلومانه فرزندان او بدست دشمنان برای تو دردناک تر است؟ یا ذبح نمودن فرزندت در راه اطاعت ازمن؟

حضرت ابراهیم(ع) : بار خدایا! کشته شدن از مظلومانه فرزندان او بدست دشمنان برای قلب من دردناکتر از آن است که فرزندم را بدستور تو ذبح نمایم.

در این هنگام خدای متعال به حضرت ابراهیم(ع) فرمود: ای ابراهیم! گروهی که ادعا می کنند از امت محمد هستند، فرزند او را پس از او مظلومانه و از روی دشمنی و عداوت می کشند همانگونه که گوسفند را می کشند و این گروه - بخاطر ارتکاب این جنایت مستحق خشم و غضب من خواهند شد.

حضرت ابراهیم(ع) در این حین ناراحت و اندوهگین گشت و قلب او به درد آمد و اشک از چشمانش جاری شد. در این هنگام خدای متعال به حضرت ابراهیم(ع) وحی فرود: ای ابراهیم! اینک که تو برای کشته شدن حسین(ع) ناراحت و اندوهگین شدی و برای این مصیبت گریستی من نیز ثواب و اجری که مقرر بود در قبال قربانی کردن فرزندت به تو بدهم برای تو منظور می دارم و بهمین خاطر بالاترین درجاتی را - که به مصیبت دیدگان می دهم به تو کرامت می نمایم.(20)

سنگین شدن کفه میزان اعمال والدین

پیامبراکرم(ص) فرمود: شخصی از امتم را دیدم که کفه میزان اعمال او سبک بود. در این هنگام فرزندان خردسالی که قبل از او از دنیا رفته بودند باعث شدند که کفه میزان اعمال او سنگین گردد.(21)

سیراب شدن والدین از حوض های بهشتی

پیامبراکرم(ص) فرمود: خدای متعال در روز قیامت اطفال امت مرا در کنار حوض های بهشتی که در زیر عرش قرار دارند گردآوری می نمایند و نگاهی به آنها می افکند و می فرماید:

ای کودکان! چرا سرهای خود را به طرف من بلند کرده اید؟

آن کودکان می گویند: بار خدایا! پدران و مادران ما در این روز تشنه هستند، در حالی که ما در کنار این حوضهای بهشتی قرار گرفته ایم؟!

در این هنگام خدای متعال به آن کودکان می فرماید: ظرفهای بهشتی را از آب این حوضهای بهشتی پر کنید و به طرف والدین خود بروید و آنها را سیراب نمائید.(22)

در روایتی دیگر آمده است: هنگامی که روز قیامت فرا می رسد. کودکانی که از دنیا رفته اند از بهشت بیرون می آیند در حالی که در دست آنها جامهایی قرار دارد که مملو از شراب طهور بهشتی است. در این حال مردم به آنها می گویند: ما را سیراب کنید.ما را سیراب کنید، در این هنگام آن کودکان می گویند: این شراب طهور را برای پدران و مادران خود آورده ایم.(23)

شفاعت فرزند در حق والدین

پیامبراکرم(ص) فرمود: فرزند، جگرگوشه مؤمن بشمار می آید. اگر قبل از والدین خود بمیرد در روز قیامت آنها را مورد شفاعت خود قرار می دهد و اگر والدین قبل از او بمیرند او برای آنها از درگاه خدای متعال استغفار می کند و آنها آمرزیده می شوند.(24)

پیامبراکرم(ص) فرمود: فرزندانی که از دنیا رفته اند در زیر عرش الهی برای والدین خود استغفار می کنند.(25)

امام سجاد(ع) فرمود: داشتن فرزند نعمت نیکویی بشمار می آید. زیرا اگر آن فرزند.زنده بماند، برای والدین خود دعا می کند و اگر از دنیا برود.آنها را مورد شفاعت خود قرار می دهد.(26)

پیامبراکرم(ص) فرمود: فرزند سقط شده ای که از دنیا رفته است در روز قیامت در حالی که نگران است در کنار درب بهشت می ایستد.

به او گفته می شود: وارد بهشت شو.

او در جواب می گوید: من بدون والدین خود وارد بهشت نمی شوم.

در این هنگام است که والدینش با شفاعت او وارد بهشت می گردند.(27)

راوی می گوید: مردی به همراه فرزند خود به نزد پیامبراکرم(ص) می آمد و در کنار حضرت حضور می یافت.

مدتی گذشت و از او خبری نشد.

پیامبراکرم(ص) از حال او جویا شدند.

به پیامبراکرم(ص) گفته شد: فرزند آن مرد از دنیا رفته است.

در این هنگام پیامبر(ص) فرمود: چرا مرا خبر نکردید؟ تا به او تسلیت بگویم؟

اینک برخیزید تا با هم به سوی او برویم و به او تسلیت بگوییم.

هنگامی که پیامبراکرم(ص) به نزد آن مرد رسید، مردم مشاهده نمودند که آن مرد غمگین و افسرده است. پیامبراکرم(ص) آن مرد را دلداری داده و به او تسلیت گفتند.

آن مرد به پیامبر(ص) گفت: یا رسول الله! آرزو داشتم که این کودک در دوران پیری و ضعف کمک حال من باشد. در این هنگام پیامبر(ص) به او فرمود: آیا خوشحال نخواهی بود که این فرزند در روز قیامت به همراه تو باشد؟

و هنگامی که به او گفته می شود: وارد بهشت شو.

او می گوید: من بدون والدین خود به بهشت نمی روم.

او همچنان بر این امر پافشاری می کند تا آنکه خدای متعال شفاعت او را در حق شما(78) می پذیرد و در این هنگام است که خدای متعال او را به همراه شما وارد بهشت می نماید.

در حدیث دیگری آمده است: فرزند سقط شده.والدین خود را که مستحق ورود در آتش بودند با بند ناف خود به سوی بهشت می کشاند.(28)

پیامبراکرم(ص) فرمود: اطفال مؤمنین را هنگام محاسبه اعمال در روز قیامت حاضر می کنند، در این هنگام خدای متعال به جبرئیل می فرماید: این کودکان را روانه بهشت کن؛ آنگاه این کودکان بر درب بهشت می ایستند و از حال پدر و مادر خود جویا می گردند. به آنها گفته می شود: پدر و مادر شما مانند شما نیستند بلکه آنها باید مورد محاسبه قرار گیرند، زیرا آنها دارای خطا و گناه بوده اند و باید پاسخگو باشند. در این هنگام این کودکان ناله بلندی سر می دهند و گریه می کنند.

در این حال خدای متعال به جبرئیل می گوید: این ناله ها چیست؟

جبرئیل در پاسخ می گوید: خدایا تو آگاهتری این صداها ناله اطفالی است که می گویند: ما داخل بهشت نمی شویم مگر آنکه پدر و مادر ما نیز وارد بهشت شوند؛ .در این هنگام خدای متعال به جبرئیل می فرماید: به طرف جمعیت روانه شو و دست پدر و مادر این اطفال را بگیر.(29)

وارد شدن الدین به بهشت - بهشتی شدن والدین

امام باقر(ع) فرمود: شخصی که در برابر مصیبتی صبر و بردباری نماید، خدای متعال بر عزت او عزت دیگری را می افزاید و خدای متعال او را در بهشت با محمد و آل محمد(ص) محشور خواهد نمود.(30)

پیامبراکرم(ص) فرمود: شخصی که در هنگام رویارویی با مصیبتی و یا از دست دادن عزیزی صبر و بردباری نماید و راضی به رضای الهی باشد و اجر و ثواب را در این مصیبت از باری تعالی مسئلت نماید و در هنگام رویارویی با مصیبت - همانگونه که خدای عز و جل امر فرموده بگوید: إنا لله و إنا إلیه راجعون.

بر خداست که او را وارد بهشت نماید.(31)

حضرت امیرالمؤمنین(ع) فرمود: فرزندان مسلمانی که از دنیا می روند به همراه والدین خود در بهشت جای دارند.(32)

امام صادق(ع) فرمود: ثواب و اجر شخص با ایمانی که فرزندش از دنیا برود بهشت خواهد بود.(33)

پیامبراکرم(ص) به این مضمون فرمود: شخصی که یک فرزند را از دست بدهد و بر این مصیبت صبر و بردباری نماید و راضی به رضای الهی باشد.و اجر و ثواب را در این مصیبت از خدای متعال مسئلت نماید.بهشت بر او واجب می گردد.(34)

پیامبراکرم(ص) فرمود: شخصی که دو فرزندش را از دست بدهد و در این مصیبت صبر و بردباری نماید.بهشت بر او واجب می گردد.(35)

پیامبراکرم(ص) فرمود: زن و مرد مسلمانی که سه فرزند خود را از دست بدهند، خدای متعال آنها را وارد بهشت می نماید.

به پیامبراکرم(ص) گفته شد: اگر دو نفر باشند چطور؟

حضرت (ص) فرمود: حتی اگر دو نفر باشند.(36)

پیامبراکرم(ص) فرمود: شخصی که سه فرزندش را از دست بدهد و در مصیبت فقدان آنها صبر و بردباری نماید و راضی به رضای الهی باشد، بهشت بر او واجب می گردد.(37)

پیامبراکرم(ص) فرمود: من در روز قیامت به زیادی تعداد افراد امتم مباهات می کنم حتی به فرزندی که از آنها سقط شده باشد؛ زیرا این فرزند سقط شده - روز قیامت- در حالی که نگران و ناراحت است کنار درب بهشت می ایستد و خدای متعال به او می گوید: وارد بهشت شو.

اما او می گوید: من وارد بهشت نمی شوم مگر آنکه پدر و مادرم قبل از من وارد بهشت شوند.

در این هنگام خدای متعال به فرشته ای از فرشتگان می فرماید: پدر و مادر او را حاضر نمائید و پس از آنکه فرشتگان پدر و مادر این فرزند سقط شده را حاضر نمودند به آنها امر می کنند که وارد بهشت شوند. در این هنگام خدای متعال به آن فرزند سقط شده می فرماید: وارد بهشت شدن پدر و مادرت به بهشت ببرکت رحمتی است که من نسبت به تو داشته ام.(38)

پیامبراکرم(ص) فرمود: ازدواج کنید.زیرا من در روز قیامت به زیادی تعداد افراد امتم بر سایر امت ها افتخار می کنم و فرزند سقط شده ای که از امت من از دنیا می رود.در کنار درب بهشت نگران باقی می ماند و هنگامی که به او می گویند: وارد بهشت شو؛ او می گوید: من - قبل از پدر و مادرم - وارد بهشت نمی شوم.(39)

پس از آنکه فرزند حضرت خدیجه(ع) از دنیا رفت، پیامبراکرم(ص) به او تسلیت گفته و چنین فرمود: آیا خرسند نیستی که او را در کنار بهشت بیابی در حالی که او دست تو را گرفته و وارد بهشت می نماید و تو را در پاکیزه ترین و خوشبوترین جای آن.اسکان می دهد.(40)

پیامبراکرم(ص) به زنی که فرزندش از دنیا رفته بود تسلیت گفته و به او فرمود: آیا دوست نداری که فرزندت را در کنار در بهشت ببینی که ترا به سوی بهشت دعوت می کند؟

آن زن گفت: بله این امر را دوست دارم؟

پیامبراکرم(ص) فرمود: چنین خواهد شد؟(41)

پیامبراکرم(ص) پس از پایان جنگ احد مشاهده نمود که زنی سه جنازه را بر روی شتری حمل می کند.

پیامبراکرم(ص) به آن زن فرمود: این سه نفر چه نسبتی با تو دارند؟

آن زن گفت: یکی از آنها برادرم می باشد و یکی از آنها فرزندم می باشد و یکی از آنها همسرم می باشد.

سپس آن زن به پیامبر(ص) گفت: اگر در مصیبت فقدان این سه نفر صبر و بردباری نمایم، چه چیزی نصیب من خواهد شد؟

پیامبراکرم(ص) به او فرمود: اگر صبر و بردباری نمایی، بهشت نصیب تو خواهد شد، در این هنگام آن زن گفت: اگر صبر و بردباری من بر این مصیبت بهشت را نصیبم می سازد. از این پس دیگر نگران چیزی نخواهم بود.(42)

هنگامی که پیامبراکرم(ص) در میان اصحاب خود حاضر می شدند مردی نیز به همراه فرزند خردسال خود در آن جمع حاضر می گشت و او فرزند خود را در آن جلسه کنار پیامبر(ص) می نشاند مدتی گذشت و آن کودک از دنیا رفت. به همین خاطر آن پدر به علت حزن و اندوهی که در فقدان آن فرزندش برایش بوجود آمده بود، در آن جلسه حاضر نمی شد.

پیامبراکرم(ص) از احوال او جویا شدند و از علت غیبت او از اصحاب سؤال کردند. به حضرت (ص) گفته شد: فرزند آن مرد از دنیا رفته است و آن مرد بخاطر حزن و اندوهی که در فقدان فرزندش داشت در جلسه حاضر نمی شود و شرکت نکردن او در این جلسه بخاطر این بود که خاطره حضور فرزندش در این جلسه برایش یادآوری می شد.

پس از این امر پیامبراکرم(ص) آن مرد را ملاقات نمودند و از فرزند او پرسش نمودند و پس از آنکه آن مرد خبر فوت فرزندش را به پیامبر(ص) داد، آن حضرت به آن مرد تسلیت گفتند و به او فرمود: - ای مرد- کدامیک از این دو امر برای تو محبوبتر است؟

آیا می خواهی فرزندت در نزد تو زنده باشد.

یا می خواهی او در کنار درب بهشت منتظر تو ایستاده باشد.

و هنگامی که تو به یکی از دربهای بهشت برسی.فرزند تو آن درب را برای تو باز نماید.

آن مرد در جواب پیامبر(ص) گفت: رفتن فرزندم به بهشت و انتظار کشیدن او از من - برای رسیدنم- به آنجا برایم بهتر و گواراتر است. در این هنگام پیامبراکرم(ص) به او فرمود: این امر برای تو این چنین خواهد بود.

در این حین مردی از انصار به پیامبر(ص) گفت: آیا این امر مخصوص همین مرد است؟

یا برای تمام کسانی است که فرزند کودک خود را از دست بدهند؟

پیامبراکرم(ص) به او فرمود: این امر برای تمام مسلمانانی است که فرزند کودک خود را از دست بدهند.(43)

پی نوشت ها :

1- قال رسول الله(ص) : لا یزال _البلاء بالمؤمن - و المؤمنة- فی جسده و ماله و ولده حتی یلقی الله عز و جل و ما علیه من خطیئة (جامع الأخبار ص 310 الفصل 70 و مسکن الفؤاد ص 31) .

_فی مسکن الفؤاد: ما نزل.

2- قال رسول الله(ص) : ‌ما من مسلمین یموت بینهما ثلاثة أولاد - لم یبلغوا الحنث- إلا غفرالله لهما بفضل رحمته إیاهم (مسکن الفؤاد ص 40) .

3- برای اطلاع از متن این حدیث شریف به صفحه 97 مراجعه فرمائید.

4- قال رسول الله(ص) : الله أعز و أکرم من أن یسلب عبداً ثمرة فؤاده.فیصبر.یحتسب و یحمد الله.ثم یعذبه (الکافی ج 3 ص 219 و مشکاة الأنوار ج 1 ص 50) .

5- قال الإمام الباقر(ع) : من قدم أولاداً یحتسبهم _ - عند الله عز و جل - حجبوه من النار.بإذن الله عز و جل (الکافی ج 3 ص 220 و من لا یحضره الفقیه ج 1 ص 119 و الأمالی للشیخ الصدوق - علیه الرحمة- ص 633 المجلس 80 و جامع الأخبار ص 284 الفصل 62 و مسکن الفؤاد ص 30) .

_فی جامع الأخبار: ‌احتسبهم.

6- قال الإمام الصادق(ع) : من قدم - من المسلمین- ولدین یحتسبهما- عند الله عز و جل- حجباه- من النار- بإذن الله تعالی (الکافی ج 3 ص 219) .

(قال رسول الله(ص)) : لا یموت بین امرأین مسلمین ولدان أو ثلاث _.فیصبران و یحتسبان فیریان النار - أبداً- (بحار الأنوار ج 22 ص 419 و ج 42 ص 177 و شرح نهج البلاغه لإبن أبی الحدید ج 15 ص 99) .

_فی شرح نهج البلاغة: ثلاثة.

7- قال رسول الله(ص) : من قدم - من ولده- ثلاثاً صابراً محتسباً کان محجوباً من النار بإذن الله عز و جل (مسکن الفؤاد ص 38) .

(و جاء فی حدیث آخر هکذا): من قدم شیئاً من ولده صابراً محتسباً.حجبوه بإذن الله من النار (مسکن الفؤاد ص 39) .

قال رسول الله(ص): من مات له ثلاثة - من الولد- فأحتسبهم حجبوه من النار.

قیل: - یا رسول الله - فإثنان؟ قال (ص) : و اثنان (دعائم الإسلام ج 1 ص 223) .

قال رسول الله(ص) : أیما رجل (مؤمن) _قدم ثلاثة أولاد لم یبلغوا الحنث_.

- أو امرأة قدمت ثلاثة أولاد - فـ هم حجاب یسترونه من _ النار (جامع الأخبار ص 248 الفصل 62 و ثواب الأعمال ص 233 و مسکن الفؤاد ص 29) .

_ما بین القوسین لم یذکر فی ثواب الأعمال و مسکن الفؤاد.

_الحنث - بکسر لامهملة- : الإثم و المعصیة._فی مسکن الفؤاد: ‌عن.

8- أتته (ص) امرأة فقالت: ‌- یا نبی الله- ادع الله لی فقد دفنت ثلاثة.

فقال(ص) : لقد احتظرت بحظار شدید من النار (بحار الأنوار ج 79 ص 122) .

عن قبیصة (بن برمة) _قال: کنت عند رسول الله(ص) جالساً.إذا أتته امرأة.

فقالت: - یا رسول الله- ادع الله لی.فإنه لیس یعیش لی ولد.

قال (ص) : و کم مات لک (ولد) _؟ قالت: ثلاثة.

قال (ص) : لقد احتظرت من النار بحظار شدید (مسکن الفؤاد ص 39 و البحار ج 79 ص 121) .

_ما بین القوسین لم یذکر فی بحار الأنوار._ما بین القوسین لم یذکر فی مسکن الفؤاد.

عن ابی بن کعب: إن النبی(ص) قال لامرأه هل لک فرط؟قالت: ثلاثه.

قال(ص) : جنه حصینه(مسکن الفواد ص39) .

9- قال رسول الله (ص) - : قال الله عز و جل: ‌إذا وجهت إلی عبد من عبدی مصیبة فی بدنه أو ماله أو ولده.ثم استقبل ذلک بصبر جمیل _.استحییت منه (یوم القیامة) _أن أنصب له میزاناً.

أو أنشر له دیواناً (مسکن الفؤاد ص 49 و جامع الأخبار ص 316 الفصل 71) .

_فی جامع الأخبار هکذا: قال رسول الله(ص) حاکیاً عن الله تعالی.

_الصبر الجمیل: الصبر الذی لیس فیه شکوی إلی الناس.

_ما بین القوسین لم یذکر فی جامع الأخبار.

10- قال رسول الله(ص) : ...إن ولد أحدکم - إذا مات- اجر فیه.

و إن بقی (بعده) _استغفر له بعد موته (من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 311 و عوالی اللئالی ج 3 ص 289) ._ما بین القوسین لم یذکر فی عوالی اللئالی.

11- قال أمیرالمؤمنین(ع) : ‌المصائب مفاتیح الأجر (مسکن الفؤاد ص 49) .

12- قال الإمام الصادق(ع) : من ابتلی من المؤمنین ببلاء.فصبر علیه.کان له مثل أجر ألف شهید (الکافی ج 2 ص 92 و مشکاة الأنوار ج 1 ص 56 و مسکن الفؤاد ص 51) .

13- عن إسحاق بن عمار عن أبی عبدالله(ع) قال: - یا إسحاق- لا تعدن مصیبة.أعطیت علیها الصبر.

و استوجبت علیها من الله عز و جل الثواب.

إنما المصیبة التی یحرم صاحبها أجرها و ثوابها - إذا لم یصبر عند نزولها - (الکافی ج 3 ص 225) .

14- برای اطلاع از متن این حدیث شریف به صفحه 99 مراجعه فرمائید.

15- عن فضیل بن میسر قال: کنا عند إبی عبدالله(ع) فجاء رجل.فشکی إلیه مصیبة اصیب بها.فقال له أبو عبدالله(ع) أما إنک أن تصیر تؤجر.

و إن لا تصبر یمضی علیک قدر الله - الذی قدر علیک- و أنت مأزور (الکافی ج 3 ص 225) .

16- قال امیر المومنین(ع) : ان صبرت.جری علیک القضاء وانت مأجور.

و ان جزعت.جرت علیک القضاء.و انت مأزور(مسکن الفوادص26) .

قال أمیرالمؤمنین(ع) : ‌إن صبرت.جری علیک المقادیر و أنت مأجور.

و إن جزعت.جرت علیک المقادیر.و أنت مأزور (مسکن الفؤاد ص 48) .

قال أمیرالمؤنین(ع) إن صبرت جری علیک القلم و أنت مأجور.

و إن جزعت جری علیک القلم و أنت مأزور (غرر الحکم) .

قال الإمام الصادق(ع) : من رضی القضاء أتی علیه القضاء و هو مأجور.

و من سخط القضاء.أتی علیه القضاء.أحبط الله أجره (الخصال ص 23) .

17- (کتب رسول الله(ص) ) إلی بعض أصحابه یعزیه:

أما بعد.

فعظم الله جل اسمه - لک - الأجر.

و ألهمک الصبر.

و رزقنا و إیاک الشکر.

إن أنفسنا و أموالنا و أهلینا مواهب الله الهنیئة.و عواریه المستردة.

نتمع بها إلی أجل معدود.

و یقبضها لوقت معلوم.

و قد جعل الله تعالی علینا:

الشکر - إذا أعطی- .

و الصبر - إذا ابتلی- .

و قد کان ابنک من مواهب الله تعالی.

متعک به فی غبطة و سرور.

و قبضه منک بأجر مذخور.- إن صبرت و احتسبت- .

فلا تجمعن _ أن یحبط جزعک أجرک.

و أن تندم - غداً - علی ثواب مصیبتک.

و إنک لو قدمت - علی ثوابها - علمت أن المصیبة قد قصرت عنها.

و اعلم أن الجزع لا یرد فائتاً.

و لا یدفع الحزن قضاء.

فلیذهب أسفک ما هو نازل بک مکان ابنک.

و السلام (اعلام الدین ص 295) .

_هکذا فی المصدر.أثبتناه کما وجدناه.

و الظاهر وقوع سهو مطبعی فی البین.

و الصحیح: فلا تجمعن علیک مصیبتین.

فیحبط أجرک.تندم.

أو یکون الصحیح هکذا:

فلاتجزعن.فیحبط جزعک أجرک.

18- قال أمیرالمؤمنین(ع) و قد عزی الأشعث بن قیس عن ابن له: - یا اشعث - إن تحزن علی ابنک فقد استحقت ذلک منک الرحم.و إن تصبر ففی الله من کل مصیبة خلف.

- یا اشعث - إن صبرت.جری علیک القدر و أنت مأجور.

و إن جزعت.جری علیک القدر و أنت مأزور.

سرک و هو بلاء و فتنة.و حزنک.و هو ثواب و رحمة (نهج البلاغة الرسائل 291) .

عزی أمیرالمؤمنین(ع) الأشعث بن قیس علی ابنه فقال: ‌إن تصبر ففی الله خلف من ابنک.

و إن صبرت جری علیک القدر و أنت مأجور.

و إن جزعت جری علیک القدر و أنت مأثوم (روضة الواعظین ج 2 ص 364) .

قال أمیرالمؤمنین(ع) : إنک - إن صبرت - جرت علیک المقادیر - و أنت مأجور - .

و إن جزعت.جرت علیک المقادیر - و أنت مأزور - (جامع الأخبار ص 316 الفصل 71 و غرر الحکم) .

19- عن علی بن مهزیار قال: کتب إلی أبی جعفر(ع) رجل یشکو إلیه مصابه بولد له.شدة ما یدخله؟

فقال: ‌و کتب (ع) إلیه: أما عملت أن الله عز و جل یختار من مال المؤمن و من ولده - أنفسه - لیأجره علی ذلک (الکافی ج 3 ص 218 و 263) .(راجع: مشکاة الأنوار ج 2 ص 219) .

عن ابن مهران قال: کتب أبو جعفر الثانی (ع) إلی رجل: ‌ذکرت مصیبتک بـ علی ابنک.

و ذکرت انه کان أحب ولدلک إلیک.

و کذلک الله عز وجل إنما یأخذ من الوالد - و غیره - أزکی ما عند أهله.

لیعظم به أجر المصاب بالمصیبة.

فأعظم الله أجرک.

و أحسن عزاک.

و ربط علی قلبک.

إنة قدیر.

و عجل الله علیک بالخلف.

و أرجو أن یکون الله قد فعل - إن شاء الله تعالی - (الکافی ج 3 ص 205) .

20- عن الفضل بن شاذان: قال سمعت (الإمام) الرضا(ع) یقول: لما أمر الله عز و جل إبراهیم(ع) أن یذبح مکان ابنه - إسماعیل- الکبش الذی أنزله علیه.تمنی إبراهیم(ع) أن یکون قد ذبح ابنه - إسماعیل- بیده.و إنه لم یؤمر بذبح الکبش - مکانه- .

لیرجع إلی قلبه ما یرجع إلی قلب الوالد الذی یذبح أعز ولده - علیه- بیده.

فیستحق - بذلک- أرفع درجات أهل الثواب علی المصائب.

فأوحی الله عز و جل إلیه: - یا إبراهیم- من أحب خلقی إلیک؟

فقال: - یا رب- ما خلقت خلقاً هو أحب إلی من حبیبک محمد.

فأوحی الله تعالی إلیه: أفهو أحب إلیک.أم نفسک؟

قال: ‌بل هو أحب إلیک من نفسی.

قال: ‌فولده أحب إلیک أم ولدک؟

قال: ‌بل ولده.

بقال: فذبح ولده - ظلماً- علی أیدی أعدائه أوجع لقلبک؟ أو ذبح ولدک بیدک فی طاعتی؟

قال: - یا رب- بل ذبح ولده - ظلماً- علی أیدی أعدائه أوجع لقلبی.

قال: - یا ابراهیم- فإن طائفة - تزعم أنها من امة محمد- ستقبل الحسین - ابنه- من بعده ظلماً و عدواناً - کما یذبح الکبش- .و یستوجبون - بذلک- سخطی.

فجزع إبراهیم(ع) لذلک.و توجع قلبه.و أقبل یبکی.

فأوحی الله عز و جل إلیه: - یا إبراهیم- قد فدیت جزعک علی ابنک إسماعیل - لو ذبحته بیدک- بجزعک علی الحسین.و قتله.و أوجبت لک أرفع درجات أهل الثواب علی المصائب...

(الخصال ص 58 - 59) .(راجع: عیون الأخبار ج 1 ص 187 الباب 17) .

21- عن عبد الرحمان بن سمرة قال: کنا عند رسول الله(ص) - یوماً- فقال: إنی رأیت - البارحة- عجائب...

رأیت رجلاً من امتی قد خفت موازینه.

فـ جائه افراطه.فثقلوا موازینه (الأمالی للشیخ الصدوق - علیه الرحمة- ص 302 المجلس 41) .

قال رسول الله(ص) : إنی رأیت - البارحة- عجباً...

رأیت رجلاً من أمتی قد خف میزانه.

فـ جاء افراطه.فثقلوا میزانه (مسکن الفؤاد ص 31) .

22- قال رسول الله(ص) : یجمع الله أطفال امة محمد - یوم القیامة- فی حیاض تحت العرش.

فیطلع الله علیهم اطلاعة.فیقول: مالی أراکم رافعی رؤوسکم إلی؟!

فیقولون: - یا ربنا- الآباء و الامهات فی عطش القیامة.و نحن فی هذه الحیاض!

قال: فیوحی الله إلیهم أن أفرغوا فی هذه الآنیة من الحیاض.

ثم تخللوا صفوف القیامة.فأسقوا الآباء و الامهات (مستدرک الوسائل ج 2 ص 402) .

23- إذا کان یوم القیامة خرج ولدان المسلمین - من الجنة- بأیدیهم الشراب.

فیقول الناس لهم: اسقونا.اسقونا.

فیقولون: أبوینا.أبوینا (مسکن الفؤاد ص 33) .

24- قال رسول الله(ص) : الولد کبد المؤمن.

إن مات - قبله- صار شفیعاً له.

و إن مات - بعده- یستغفر له.

فیغفرالله له (عوالی اللئالی ج 1 ص 270) .

25- قال رسول الله(ص) : إن الولدان - تحت العرش- _یستغفرون لآبائهم...(الکافی ج 5 ص 334 و النوادر للسید فضل الله الراوندی - علیه الرحمة- ص 115- 116) .

_فی النوادر هکذا: تحت عرش الرحمن.

26- قال الإمام السجاد(ع) : نعم الشیء الولد.

إن عاش فـ دعاء حاضر.

و أن مات فشفیع سابق (الدعوات للشیخ الراوندی - علیه الرحمة- ص 285) .

27- قال رسول الله(ص) : إن السقط لیبقی محبنطئاً علی باب الجنة.فیقال له: ادخل.

فیقول: لا.حتی یدخل أبوای.فیشفع فیهما.فیدخلان الجنة (مسکن الفؤاد ص 32) .

قال رسول الله(ص) : اعلموا إن أحدکم یلقی سقطه محبنطئاً علی باب الجنة.

حتی إذا رآه أخذ بیده حتی یدخله الجنة (الفقیه ج 3 ص 311 و عوالی اللئالی ج 3 ص 289) .

28- قال رسول الله(ص) : ‌إن السقط یراغم ربه أن یدخل أبویه النار.

فیقال: له: ‌أیها السقط: المراغم ربه- .ارجع.فقد أدخلت أبویک الجنة.

فیجرهما بسرره حتی یدخلهما الجنة (مستدرک الوسائل ج 2 ص 400) .

29- قال رسول الله(ص) : یجیء یوم القیامة أطفال المؤمنین - عند عرض الخلائق للحساب - فیقول الله تعالی لجبرئیل (ع) : اذهب بهؤلاء إلی الجنة.

فیقفون علی أبواب الجنة.و یسألون عن آبائهم و امهاتهم.

فیقول لهم الخزنة: آباؤکم و امهاتکم لیسوا کـ أمثالکم.لهم ذنوب.و سیئات.یطالبون بها.

فیصیحون صیحة.باکین.

فیقول الله تعالی: - یا جبرئیل- ما هذه الصیحة؟

فیقول: اللهم أنت أعلم هؤلاء أطفال المؤمنین.

یقولون: لا ندخل الجنة حتی یدخل آباؤنا و امهاتنا.

فیقول الله سبحانه و تعالی: - یا جبرئیل- تخلل الجمع و خذ بید آبائهم و امهاتهم.

فأدخلهم معهم الجنة.برحمتی‌ (اعلام الدین ص 281)

(راجع: عوالی اللئالی ج 3 ص 287) .

30- قال الإمام الباقر(ع) : من صبر علی مصیبة زاده الله عزاً إلی عزه.

و أدخله الجنة مع محمد و أهل بیته(ع) (ثواب الأعمال ص 235) .

31- قال رسول الله(ص) : من اصیب بمصیبة.أو حبیبة.

ثم صبر و احتسب.

و قال کما أمره الله: ‌إنا لله و إنا ألیه راجعون.

کان حقاً علی الله أن یدخله الجنة (مستدرک الوسائل ج 2 ص 408) .

32- قال أمیرالمؤمنین(ع) : أولاد المسلمین مع آبائهم فی الجنة (من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 317) .

قال الإمام الصادق(ع) : من صبر کرهاً و لم یشک إلی الخلق.و لم یجزع بهتک ستره.

نصیبه ما قال الله عز و جل: ‌و بشر الصابرین.

أی: بالجنة و المغفرة (مصباح الشریعة ص 186) .

33- قال الصادق(ع) : ثواب المؤمن من ولده (إذا مات) _الجنة.

صبر أو لم یصبر (الکافی ج 3 ص 219 و من لا یحضره الفقیه ج 1 ص 112 و عوالی اللئالی ج 3 ص 284 و مسکن الفؤاد ص 30) ._ما بین القوسین لم یذکر فی مسکن الفؤاد.

قال رسول الله(ص) : من مات له ابن - احتسبه أو لم یحتسبه.صبر أو لم یصبر - لم یکن له ثواب إلا الجنة (مستدرک الوسائل ج 2 ص 399) .

قال رسول الله(ص) : من مات و له ولد أو ابن - فصبر أو لم یصبر.یسلم أو لم یسلم - لم یکن له ثواب إلا الجنة (مستدرک الوسائل ج 2 ص 399) .

من مات له ولد یدخله الله الجنة.

صبر أو لم یصبر.

جزع أم لم یجزع (بحار الأنوار ج 69 ص 19) .

یدل علی أن الجزع لا یحبط أجر المصیبة.و یمکن حمله علی ما إذا لم یقل و لم یفعل ما یسخط الرب عز و جل.أو علی ما إذا صدر منه بغیر اختیاره (بحار الأنوار ج 79 ص 116) .

34- قال رسول الله من دفن واحداً _.و صبر علیه و احتسبه._ و جبت له الجنة (مسکن الفؤاد ص 37) ._ المراد من دفن الولد هنا: موت الولد.

_معنی یحتسب أی: یجلعه حسبة و کفایة عند الله عز و جل.

أی: یحتسب بصبره علی مصیبة بموته.و رضاه بالقضاء (مسکن الفؤاد ص 31) .

35- قال رسول الله(ص) : من دفن اثنین و صبر علیهما و احتسبهما.و جبت له الجنة (مسکن الفؤاد ص 37) .

36- قال رسول الله(ص) : ما من امریء مسلم - و لا امرأة مسلمة- یموت لهما ثلاثة - من الولد- إلا ادخلهما الله الجنة.

فقیل له: و إثنان.

فقال (ص) : و إثنان (مسکن الفؤاد ص 38 و مستدرک الوسائل ج 2 ص 396) .

قال رسول الله(ص) : ما من مسلمین یقدمان ثلاثة - لم یبلغوا الحنث - إلا ادخلهما الله الجنة بفضل رحمته.

قالوا: - یا رسول الله - و ذو الاثنین؟

قال(ص) : و ذو الاثنین...(مسکن الفؤاد ص 39) .

قال رسول الله(ص) : من مات له ثلاثة - لم یبلغوا الحنث- أدخله الله الجنة بفضل رحمته و إیاهم.

فقیل: - یا رسول الله- و إثنان؟

قال (ص) : و إثنان (عوالی اللئالی ج 3 ص 289) .

37- قال رسول الله(ص) : من دفن ثلاثة أولاد و صبر علیهم و احتسب.و جبت له الجنة (مسکن الفؤاد ص 37) .

قال رسول الله(ص) : من ثکل _ ثلاثة - من صلبه- فأحتسبهم علی الله عز و جل.و جبت له الجنة (الخصال ص 180 و بحار الأنوار ج 79 ص 115) .

_فی بحار الأنوار: ‌اثکل.

قال رسول الله(ص) : ما من مؤمن و لا مؤمنة یقدم الله تعالی له ثلاثة أولاد من صلبه - لم یبلغوا الحنث- إلا أدخله الله الجنة بفضل رحمته إیاهم (مسکن الفؤاد ص 40) .

قال رسول الله(ص) : ما من الناس من مسلم یتوفی له ثلاثة من الأولاد - لم یبلغوا الحنث - إلا أدخله الله الجنة بفضل الله تعالی _ (مستدرک الوسائل ج 2 ص 399) .

_هکذا فی المصدر.أثبتناه کما وجدناه.

(قال أبوذر - علیه الرحمة- ) : ما من مسلمین یقدمان أولاداً - لم یبلغوا الحنث - إلا أدخلهما الله الجنة بفضل رحمته (جامع الأخبار ص 284) .

(قال أبوذر- علیه الرحمة- ) : ما من مسلمین یقدمان علیهما ثلاثة أولاد - لم یبلغوا الحنث_-

إلا أدخلهم _الله الجنة بفضل رحمته (ثواب الأعمال ص 233 و مسکن الفؤاد ص 29) .

_الحنث: ‌الإثم و الذنب.

و المعنی: ‌إنهم لم یبلغوا السن الذی یکتب علیهم فیه الذنوب و الآثام.

قال الخلیل: بلغ الغلام الحنث.

أی: جری علیه القلم (نقلاً عن هامش مسکن الفؤاد) .

_فی مسکن الفؤاد: ‌ادخلهما.

38- قال رسول الله(ص) : انی اباهی بکم لامم - یوم القیامة- حتی بالقسط.

یظل محبنطئاً علی باب الجنة.

فیقول الله عز و جل (له) _: ‌ادخل الجنة.

فیقول: لا (أدخل) _حتی یدخل أبوای قبلی.

فیقول الله تبارک و تعالی لملک من الملائکة: ایتینی بأبویة.

فیأمر بهما إلی الجنة.

فیقول عز و جل: ‌هذا بفضل رحمتی لک (الکافی ج 5 ص 334 و التوحید ص 395 و تهذیب الأحکام ج 7 ص 462) .

(راجع: عوالی اللئالی ج 3 ص 287) .

_ما بین القوسین لم یذکر فی الکافی.

_ما بین القوسین لم یذکر فی التوحید و التهذیب.

39- قال رسول الله(ص) : تزوجوا.فإنی مکاثر بکم الأمم یوم القیامة.

حتی أن السقط لیظل محبنطئاً علی باب الجنة.

فیقال له: ادخل.

فیقول: حتی یدخل ابوای (مسکن الفؤاد ص 32) .

قال رسول الله (ص) : إن السقط لیجیء محبنطئاً علی باب الجنة.

فیقال له: ادخل الجنة.

فیقول: ‌لا.حتی یدخل ابوای (الجنة) _قبلی (من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 242 و معانی الأخبار ص 291 و ص 206 و مکارم الأخلاق ج 1 ص 430) .

_ما بین القوسین لم یذکر فی المعانی.

قال رسول الله(ص) : إن السقط لیظل محبنطئاً علی باب الجنة.فیقال له: ادخل الجنة.

فیقول: أنا و أبوای؟

فیقال: أنت و أبواک (مسکن الفؤاد ص 32) .

قال رسول الله(ص) : إن السقط یظل محبنطئاً علی باب الجنة.

فیقال له: ‌ادخل الجنة.

فیقول: ‌حتی یدخل أبوای معی (مستدرک الوسائل ج 2 ص 398) .

40- (قال رسول الله(ص) لخدیجة(ع) بعد موت ولدها) : ...أما ترضین أن تجدیه قائماً _علی باب الجنة.

فإذا أراک.أخذ بیدک.فأدخللک الجنة.أطهرها مکاناً و أطیبها (الکافی ج 3ص 219 و مشکاة الأنوار ج 1 ص 49) .

_فی مشکاة الأنوار: ‌قائماً لک.

41- (قال رسول الله (ص) لإمرأة مات ولدها) : ‌أما تحبین أن ترینه علی باب الجنة.

و هو یدعوک إلیها؟

فقالت: ‌بلی.

قال(ص) : فإنه کذلک (مسکن الفؤاد ص 38) .

42- إن (رسول الله(ص) ) مر - فی یوم احد - علی امرأة حملت ثلاث جنائز - علی بعیر- .

فقال(ص) : من هؤلاء؟

فقالت: أخی و ابنی و زوجی - یا رسول الله_.

فـ مالی.إن صبرت؟

فقال(ص) : إن صبرت فـ لک الجنة.

قالت: فما ابالی بعد هذا (مستدرک الوسائل ج 2 ص 430- 431) .

43- إن النبی(ص) کان إذا جلس تحلق إلیه نفر من أصحابه.

و کان فیهم رجل له بنی صغیر.

یأتیه من خلف ظهره.فیقعده بین یدیه.إلی أن هلک ذلک الصبی.

فأمتنع الرجل من الحلقة أن یحضرها.تذکراً له و حزناً.

ففقده النبی(ص) .

فقال (ص) : ما لی لا أری فلاناً؟

قالوا: - یا رسول الله- بنیه الذی رأیته هلک.

فمنعه الحزن.أسفاً علیه.و تذکر له - أن یحضر الحلقة- .

فلقیه النبی(ص) فسأله عن ابنه؟

فأخبره بهلاکه.

فعزاه.

و قال (ص) : - یا فلان - أیما کان أحب إلیک:

أن تمتع به عمرک؟!

أو لا تأتی - غداً- باباً من أبواب الجنة إلا وجدته قد سبقک إلیه.یفتحه لک؟

قال: - یا نبی الله - لا.بل یسبقنی إلی باب الجنة.أحب إلی.

قال (ص) : فذاک لک.

فقام رجل من الأنصار فقال: - یا نبی الله- أهذا لهذا خاصة؟

أم من هلک له طفل من المسلمین کان له ذلک؟

قال (ص) : ‌بل من هلک له طفل - من المسلمین- کان له ذلک (مسکن الفؤاد ص 35- 36) .

منبع: ناجی جزایری، سید هاشم، پدران و مادران رحمت شده و پدران و مادران نفرین شده، قم: ناجی جزایری، (1388)