گناه شناسی

روزه تمام روزهای سال ، غیر از روزهای حرام و مکروه که گفته شد ، مستحب است . و برای بعضی از روزها بیشتر سفارش شده است که از آن جمله است :
1 ـ پنجشنبه اول و پنجشنبه آخر هر ماه ، و چهارشنبه اولی که بعد از روز دهم ماه است ، و اگر کسی آنها را بجا نیاورد ، مستحب است قضا نماید ، و چنانچه اصلاً نتواند روزه بگیرد ، مستحب است برای هر روز یک مُد طعام یا 6/12 نخود نقره سکّه‏دار به فقیر دهد .
2 ـ سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم هر ماه .
3 ـ تمام ماه رجب و شعبان و بعضی از این دو ماه اگر چه یک روز باشد .
4 ـ روز عید نوروز .
5 ـ روز چهارم تا نهم شوال .
6 ـ روز بیست و پنجم و بیست و نهم ذیقعده .
7 ـ روز اول تا روز نهم ذیحجّه (روز عرفه) ، و لی اگر بواسطه ضعف روزه نتواند دعاهای روز عرفه را بخواند ، روزه آن روز مکروه است .
8 ـ روز عید سعید غدیر (18 ذیحجّه) .
9 ـ روز مباهله (24 ذیحجّه) .
10 ـ روز اول و سوم و هفتم محرّم .
11 ـ روز میلاد مسعود پیغمبر اکرم صلی‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله ‏و سلم (17 ربیع الأول) .
12 ـ روز پانزدهم جمادی الأولی .
13 ـ روز مبعث حضرت رسول اکرم صلی‏ الله ‏علیه‏ و‏آله ‏و سلم (27 رجب) .

ابن عباس از پیامبر خدا نقل مى ‏کند که فرمود: خداوند مى‎‏فرماید:

هر کارى که فرزند آدم انجام دهد براى خود اوست، جز روزه گرفتن که براى من است و من خود پاداش آن هستم. روزه سپر بنده مؤمن در روز قیامت است، همان گونه که یکى از شما در دنیا سلاح خود را نگاه مى ‏دارد. و بوى دهان روزه ‏دار نزد خداوند، پاکیزه ‏تر از بوى مشک است و روزه ‏دار دو بار شاد مى ‏شود: هنگامى که افطار مى ‏کند و مى ‏خورد و مى‏ آشامد و هنگامى که با من ملاقات مى ‏کند و من او را وارد بهشت مى ‏کنم.

خصال- ج‏۱، ص ۴۴.

روزه از بنیانهای اسلام

1-امام محمد باقر علیه السلام :

 بُنِیَ الْإِسْلَامُ عَلَى خَمْسَةِ أَشْیَاءَ عَلَى الصَّلَاةِ وَ الزَّکَاةِ وَ الْحَجِّ وَ الصَّوْمِ وَ الْوَلَایَة

اسلام بر پنج چیز استوار است، بر نماز و زکات حج و روزه و ولایت (رهبرى اسلامى).

کافی(ط-الاسلامیه)ج 4 ، ص 62، ح 1{شبیه این حدیث در تفسیر نور الثقلین ج 1 ، ص 372 ، ح 279 }

از حکمتهای وجوب روزه

2-امام صادق علیه السلام :

إِنَّمَا فَرَضَ اللَّهُ (عَزَّ وَ جَلَّ) الصِّیَامَ لِیَسْتَوِیَ بِهِ الْغَنِیُّ وَ الْفَقِیر

خداوند روزه را واجب کرده تا بدین وسیله دارا و ندار (غنى و فقیر) مساوى گردند.

من لا یحضره الفقیه ج 2 ص 73، ح 1766

3- امام علی علیه السلام :

فرض الله ...َ الصِّیَامُ ابْتِلَاءً لِإِخْلَاصِ الْخَلْق‏

خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 512 ، ح 252 - تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 176 ، ح 3376

4- امام رضا علیه السلام :

 إِنَّمَا أُمِرُوا بِالصَّوْمِ لِکَیْ یَعْرِفُوا أَلَمَ الْجُوعِ وَ الْعَطَشِ فَیَسْتَدِلُّوا عَلَى فَقْرِ الْآخِرَة

مردم به انجام روزه امر شده اند تا درد گرسنگى و تشنگى را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگى آخرت را بیابند.

وسایل الشیعه ج 10 ، ص 9 ، ح 12701

آیا دوست دارید روی شیطان را سیاه کنید، کمرش را بشکنید، ریشه او را بخشکانید و شاه رگش را بزنید؟!

پیامبر اکرم صلى‏ لله‏ علیه ‏و ‏آله :
اَ لا اُخْبِرُکُمْ بِشَىْ‏ءٍ اِنْ اَنـْتُمْ فَعَلْتُموهُ تَباعَدَ الشَّیْطانُ مِنْـکُمْ کَما تَباعَدَ الْمَشْرِقُ مِنَ الْمَغْرِبِ؟ قالوا: بَلى، قالَ: اَلصَّوْمُ یُسَوِّدُ وَجْهَهُ وَ الصَّدَقَةُ تَـکْسِرُ ظَهْرَهُ وَ الْحُبُّ فِى اللّه‏ِ وَ الْمُوازَرَةُ عَلَى الْعَمَلِ الصّالِحِ یَقْطَعُ دابِرَهُ وَ الاِسْتِغْفارُ یَقْطَعُ وَ تینَهُ ؛
 آیا شما را از چیزى خبر ندهم که اگر به آن عمل کنید، شیطان از شما دور شود، چندان که مشرق از مغرب دور است؟ عرض کردند: چرا. فرمودند: روزه روى شیطان را سیاه مى‏ کند، صدقه پشت او را مى ‏شکند، دوست داشتن براى خدا و همیارى در کار نیک، ریشه او را مى ‏کند و استغفار شاه رگش را مى ‏زند.
کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 62 ، ح 2 {شبیه این حدیث در مکارم الاخلاق ص 138}

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم :
 اَلا اُخبِرُکُم بِاَفضَلَ مِن دَرَجَةِ الصّیامِ وَ الصَّلاةِ وَ الصَّدَقَةِ؟ صَلاحُ ذاتِ البَینِ، فَاِنَّ فَسادَ ذاتِ البَینِ هِىَ الحالِقَةُ؛
 آیا به چیزى با فضیلت ‏تر از نماز و روزه و صدقه (زکات) آگاهتان نکنم؟ و آن اصلاح میان مردم است، زیرا تیره شدن رابطه بین مردم ریشه ‏کن کننده دین است.
 نهج الفصاحه ص 240 ، ح 458

امام صادق علیه السلام :

صدقه درهم افضل من صیام یوم.

یک درهم صدقه دادن از یک روز روزه مستحبى برتر و والاتر است.

وسائل الشیعه، ج 7 ص 218، ح 6

رسول خدا صلى الله علیه و آله :

من منعه الصوم من طعام یشتهیه کان حقا على الله ان یطعمه من طعام الجنة و یسقیه من شرابها.

کسى که روزه او را از غذاهاى مورد علاقه‏اش باز دارد برخداست که به او از غذاهاى بهشتى بخورانند و از شرابهاى بهشتى به او بنوشاند.

بحار الانوار ج 93 ص 331

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

طوبى لمن ظما او جاع لله اولئک الذین یشبعون یوم القیامة

خوشا بحال کسانى که براى خدا گرسنه و تشنه شده‏اند اینان در روز قیامت‏ سیر مى‏شوند.

وسائل الشیعه، ج 7 ص 299، ح‏2.