گناه شناسی

«آنانکه بر مَرکبِ طاعت می‌نشینند در بهشت فرود می‌آیند و در آن منزل می‌کنند» و «با طاعت است که بهشت نصیب اهل تقوا می‌گردد» و «در آخرت سایه خداوند سبحان بر اهل طاعت گسترده است».

این سخنانِ شیوا، مضامین کلام امیر مؤمنان ـ علیه السّلام ـ است که ما را به طاعت الهی فرا می‌خواند.[1]

در روایات می‌خوانیم که: «دوستان ما آنانند که اهل طاعتند، و اهل معصیت دشمنان ما هستند، به خدا قسم که ولایت ما جز با عمل بدست نمی‌آید».[2]

امام باقر ـ علیه السّلام:

مَنْ کانَ مطیعاً فَهُوَ وَلیٌّ، وَ مَنْ کانَ عاصیاً فَهُوَ لَنا عَدُوٌّ، وَاللهِ لا تُنالُ وِلایَتُنا اِلاّ بِالْعَمَلِ.

«دوستان ما آنانند که اهل طاعتند، و اهل معصیت دشمنان ما هستند، به خدا قسم که ولایت ما جز با عمل بدست نمی‌آید»

ثواب الاعمال و عقابها، علی محمّد دخیل، (چاپ دارالمرتضی، بیروت) ص 519، عقاب من احبّ اهل البیت و لم یعمل بعملهم.

شناخت بیماریها، اولین گام در پیشگیری و درمان آنهاست، و مسلَّم است که نقش پیشگیری در این زمینه، بسیار مهمتر از درمان است. در این ارتباط واکسینه کردن افراد، از رایج‌ترین و ضروری‌ترین برنامه‌ها برای پیشگیری بسیاری از بیماریهاست که نقش آن کاملاً روشن است.

آنان که بیماریها و پیامدهای آنرا می‌شناسند خود را هرگز در معرض ابتلاء بدان قرار نمی‌دهند. لیکن افراد ناآگاه، با بی‌توجهّی خویش، گذشته از آنکه خود را در معرض خطر قرار می‌دهند، سلامتی اطرافیان را نیز تهدید می‌کنند.

با توجّه به این نکات، شاخت «بیماری گناه» که از تمام بیماریها هلاک کننده‌تر است، برای همه ضرورت تام دارد.

• شناخت، برای پیشگیری از ابتلاء خود و اطرافیان و جامعه.
• شناخت، برای تشخیص وجود آن در خود و دیگران و شناخت، برای درمان آن.

عاقبت درناک عدم پیشگیری و درمان بیماری گناه

آری یقیناً «بیماری گناه»، در مقایسه با انواع بیماریها، از تمام آنها خطرناک‌تر است. اگر سایر بیماریها تب و درد بر انسان عارض می‌کند و برخی اعضای جسم انسان را تهدید می‌کند، بیماری گناه سلامت جسم و جان، هستی اجتماعی، و سرانجامِ زندگی مادّی و معنوی ما را تباه می‌کند و سرنوشت دنیا و آخرت ما را برای همیشه تیره و تار می‌سازد.

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:

 ألا إنَّ فی شَهرِ رَجَبٍ لَیلَةً، مَن حَرَّمَ النَّومَ عَلى نَفسِهِ وقامَ فی‌ها حَرَّمَ‏ اللّهُ‏ جَسَدَهُ‏ عَلَى النّارِ، وصافَحَهُ سَبعونَ ألفَ مَلَکٍ، ویَستَغفِرونَ لَهُ إلى یَومٍ مِثلِهِ، فَإِن عادَ عادَتِ المَلائِکَةُ.

هان! در ماه رجب، شبى است که هر کس در آن شب، خواب را بر خود حرام کند و به عبادت بپردازد خداوند، بدن او را بر آتش، حرام مى‏گرداند و هفتاد هزار فرشته با او دست مى‏دهند و تا روزى چنان (یعنى ماه رجب سال آینده) برایش طلبِ آمرزش مى‏کنند، و اگر دوباره گناه کرد، فرشتگان، دوباره برایش آمرزش مى‏خواهند.

بحار الأنوار: ج 97 ص 47 ح 33 نقلًا عن النوادر للراوندی عن ابن عبّاس.

امام رضا علیه السلام:

... وَ مَنْ تَصَدَّقَ فِی شَعْبَانَ بِصَدَقَةٍ وَ لَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ‏ عَلَى‏ النَّارِ.

...و هر کس در ماه شعبان صدقه‌ای بدهد ولو به اندازه دانه خرمایی خداوند بدنش را بر آتش حرام گرداند.

 «... وَ مَنْ صَامَ مِنْ رَجَبٍ سَبْعَهَ اَیَّامٍ فَاِنَّ لِجَهَنَّمَ سَبْعَهَ اَبْوَابٍ یُغْلِقُ اللَّهُ عَنْهُ بِصَوْمِ کُلِّ یَوْمٍ بَاباً مِنْ اَبْوَابِهَا وَ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّار»

 و هر کس هفت روز از رجب را روزه بگیرد، خداوند در برابر روزه هر روز، درى از درهاى هفت‌‏‌گانه دوزخ را به روى او مى‌‏‌بندد و بدنش را بر آتش دوزخ حرام مى‏‌‌گرداند.

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:

 مَن أدخَلَ لَیلَةً واحِدَةً سِراجا فِی المَسجِدِ، غَفَرَ اللّهُ لَهُ ذُنوبَ سَبعینَ سَنَةً، وکَتَبَ لَهُ عِبادَةَ سَنَةٍ، ولَهُ عِندَاللّهِ تَعالى مَدینَةٌ، فَإِن زادَ عَلى لَیلَةٍ واحِدَةٍ فَلَهُ بِکُلِّ لَیلَةٍ یَزیدُ ثَوابَ نَبِیٍّ، فَإِذا تَمَّ عَشرُ لَیالٍ لا یَصِفُ الواصِفونَ ما لَهُ عِندَ اللّهِ مِنَ الثَّوابِ، فَإِذا تَمَّ الشَّهرُ حَرَّمَ‏ اللّهُ‏ جَسَدَهُ‏ عَلَى النّارِ. 

هر کس یک شب چراغى را به درون مسجد ببرد (آن را از تاریکى در آورد)، خداوند از گناهان هفتاد ساله او در مى‏گذرد و عبادت یک سال را برایش مى‏نویسد براى او در نزد خدا شهرى خواهد بود، و اگر بر آن یک شب بیفزاید، به ازاى هر شبِ افزوده شده، پاداش پیامبرى را خواهد داشت. پس اگر ده شب را کامل کند، توصیف کنندگان، توصیف پاداشى را که او در نزد خدا دارد، نمى‏توانند کرد، و اگر یک ماه بگذرد، خداوند کالبد او را بر آتش، حرام مى‏گردانَد.

وقتی بچه بودم یادمه قدیمی ترها برای غذا خیلی حرمت قائل بودند، اگر تکه نانی را پیدا می کردند یا آنرا می خوردند یا برمی داشتند، می بوسیدند و جایی می گذاشتند تا زیر پا نرود، یادمه پدر بزرگم ته ظرف غذا را با انگشتانش به طوری تمیز می کرد و می خورد که خیال می کردی اصلا در آن ظرف غذایی خورده نشده!! وقتی از حکمت کارش سؤال می کردیم میگفت: غذا حرمت داره، خدا رو خوش نمی یاد، نعمتش رو حیف و میل کنی!

یادش بخیر! ای کاش فرهنگ همه جامعه، به جای اسراف گری و تجمل به طرفی سوق داده بشه که برای غذا حرمت قائل بشن، مخصوصا وقتی که پشتوانه محکم دینی هم داشته باشه! به این روایت توجه کنید:

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:

‏ مَنْ لَقَطَ شَیْئاً مِنَ الطَّعَامِ فَأَکَلَهُ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ‏ عَلَى‏ النَّار

 هر کس مقدار کمى از خوردنى را پیدا کند و آن را بردارد و بخورد، خداوند بدن او را بر آتش جهنم حرام گرداند.

مجموعة ورام؛ ج‏1؛ ص 47

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:

... وَ مَنْ صَافَحَ طَالِبَ الْعِلْمِ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ‏ عَلَى‏ النَّارِ وَ إِنَّ طَالِبَ الْعِلْمِ إِذَا مَاتَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ لِمَنْ حَضَرَ جَنَازَتَه‏

... و هر کسی که مصافحه کند با طالب علم،، خداوند بدن او را بر آتش جهنم حرام گرداند و اگر طالب علم بمیرد خداوند او و همه کسانی که جنازه‌اش را تشییع کرده‌اند خواهد آمرزید.

امام معصوم علیه السلام:

 فَمَنْ یَقُولُ کُلَّ یَوْمٍ مِائَةَ مَرَّةٍ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ‏ عَلَى‏ النَّار.

هر کسی که در هر روز هزار مرتبه بگوید «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ» خداوند بدنش را بر آتش حرام گرداند.