گناه شناسی

با همین یک کلمه گاهی
دشمنت بهانه ات را جور میکند
برای تاخیر نماز
برای باز ماندن از اصل وظیفه
ضایِع می کنیم
حقِ خدا و خلقِ خدا را
به خیالِ
کار برایِ خدا و خلق خدا
در فضایِ مجازی

قربهََ اِلیَ الله ...

بزرگترین گناهان از نظر حضرت امیرالمؤمنین کدامند؟

مال یتیم خوردن بزرگتر است یا نماز نخواندن؟؟

امام جعفر صادق علیه السلام :

«گناهان کبیره در کتاب على علیه السلام هفت است:

کافر شدن به خدا، و قتل نفس و عقوق پدر و مادر، و خوردن ربا بعد از بیّنه، و خوردن مال یتیم از روى ستم، و گریختن از میان مجاهدین، و تعرب بعد از هجرت». راوى مى‏گوید که: عرض کردم:

اینها از همه گناهان، بزرگ‏تر است؟ فرمود: «آرى». عرض کردم که: خوردن یک درهم از مال یتیم از روى ستم، بزرگ‏تر و گناهش بیشتر است یا نماز نخواندن؟ فرمود: «نماز نخواندن».

عرض کردم که: ترک نماز را از جمله گناهان کبیره نشمردى؟ فرمود که: «نخستین چیزى که به تو گفتم، چه چیز بود؟» راوى مى‏گوید که: عرض کردم: کافر شدن به خدا. فرمود:

«تارک‏ الصّلوة، کافر است».
تحفة الأولیاء (ترجمه أصول کافى)، ج‏3، ص: 669

امام باقر به نقل از رسول خدا می فرماید:
مَا بَیْنَ الْمُسْلِمِ وَ بَیْنَ الْکَافِرِ إِلَّا أَنْ یَتْرُکَ الصَّلَاةَ الْفَرِیضَةَ مُتَعَمِّداً أَوْ یَتَهَاوَنَ بِهَا فَلَا یُصَلِّیَهَا
بین مسلمان و کافر فاصله‏اى نیست،مگر این که مسلمان نماز واجب را عمدا ترک کند یا آن را بى ‏اهمیت بداند و نخواند
(ثواب الأعمال و عقاب الأعمال،ص۲۳۱)

حرمت ترک نماز،از انجام بسیاری از اعمال حرام سنگین تر است.چون انسان در ارتکاب بعضی از اعمال حرام،قصد بی حرمتی به خدای متعال و دین را ندارد،بلکه جنبه حیوانی انسان بر او غلبه میکند.در حالیکه رها کردن نماز،موثر از غلبه شهوات بر انسان نیست.بلکه ناشی از ضعف ایمان و بی توجهی به دستور الهی است

به این حدیث دقت نمایید:

از حضرت امام صادق علیه السلام سؤال شد که چرا زانى کافر نیست ولى کسى که نماز نمى ‏خواند،کافر مى ‏باشد؟
امام فرمود:
چون زناکار براى‏ شهوت این کار را مى‏ کند ولى آن کس که نماز را ترک مى‏ کند،براى این است که به آن اهمیت نمى ‏دهد.زناکار براى لذت دنبال زنا را مى ‏گیرد،ولى آن کس که نماز را ترک کرده،قصدش لذت نیست بلکه فقط نظرش بى‏ اهمیت شمردن آن مى ‏باشد و هر گاه کسى نظرش استخفاف باشد،کافر مى ‏گردد
(بحار الأنوار،ج‏۶۶،ص۶۶)

یک نکته:
سهل انگاران در نماز با هم تفاوت هایی دارند؛بعضی نماز را به طور کلی ترک می کنند.بعضی نماز را در بعضی اوقات ترک می کنند و آن را سبک می شمارند؛بعضی نماز را انجام می دهند اما نسبت به شرایط آن مثل طهارت،بی اعتنا هستند.
هر کدام به میزان سهل انگاری اش در نماز،بهره ای از این قهر و غضب خواهد داشت.

حضرت رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله:

مَن شَرِبَ الخَمرَ لَم یُقْبَلْ مِنهُ صَلاةٌ أربَعینَ لَیلَةً، فإنْ عادَ فأربَعینَ لَیلَةً مِن یَومِ شَرِبَها، فإنْ ماتَ فی تِلکَ الأربَعینَ مِن غَیرِ تَوبَةٍ سَقاهُ اللّهُ یَومَ القِیامَةِ مِن طِینَةِ خَبالٍ.
کسى که شراب بنوشد تا چهل شب نمازى از او پذیرفته نشود و اگر دوباره نوشید، از روزى که نوشیده تا چهل شب دیگر نمازش پذیرفته نشود و اگر در خلال آن چهل روز بمیرد و توبه نکرده باشد، خداوند در روز رستاخیز او را از زردابه بدن دوزخیان، بنوشاند.

بحار الأنوار: 79/ 131/ 20.

توجه:

دقت شود که عدم پذیرش نماز به معنی بطلان نماز یا جواز ترک نماز در این چهل روز نیست، بلکه اگر نماز ترک شود جرمی سنگین تر به جرائم این فرد افزوده خواهد شد.

البته بعید نیست که با توجه به قرینه ادامه حدیث در صورت توبه این اثر گناه (عدم پذیرش نماز) هم برداشته شود.

برخی از مخاطبان محترم گناه شناسی محترم در مورد اینکه آیا نماز شرابخوار تا چهل روز مقبول نیست، سؤال می پرسند و یا اینکه آیا چهل روز موضوعیت دارد یا نه!؟ در روایت آمده است که: «شخصی به نام حسین بن خالد می گوید محضر مبارک حضرت رضا(علیه السلام) عرض کردم برای ما از پیامبر(صلی الله علیه و آله) روایت شده که فرموده اند: کسی که شراب بیاشامد تا چهل روز نمازش مقبول نیست، آیا این روایت صحیح است؟

سؤال: به فرموده قرآن یکی از راه های کنترل هوای نفس در ارتکاب گناهان و انجام مفاسد پناه بردن به نماز است اما اگر واقعا نماز، انسان را از فحشا و منکر باز مى‌‏دارد، چرا بعضى نمازگزاران باز هم مرتکب خلاف مى‌‏شوند؟

امام باقر(علیه السلام) :

‌أَوَّلَ مَا یُحَاسَبُ العَبدُ عَلَیهِ الصَّلاةُ فَإِن قُبِلتَ قُبِلَ مَا سِوَاهَا وَإِن رُدَّت رُدَّ مَا سِوَاهَا؛

اول چیزی که از بنده مورد محاسبه و سؤال قرار می‌گیرد، نماز است؛ اگر مورد قبول قرار گیرد سایر اعمال نیز قبول می‌شوند و اگر رد شود غیر آن نیز پذیرفته نمی‌شود.

فلاح السائل: ص 127.

امام باقر(علیه السلام) :

‌أَوَّلَ مَا یُحَاسَبُ العَبدُ عَلَیهِ الصَّلاةُ فَإِن قُبِلتَ قُبِلَ مَا سِوَاهَا وَإِن رُدَّت رُدَّ مَا سِوَاهَا؛

اول چیزی که از بنده مورد محاسبه و سؤال قرار می‌گیرد، نماز است؛ اگر مورد قبول قرار گیرد سایر اعمال نیز قبول می‌شوند و اگر رد شود غیر آن نیز پذیرفته نمی‌شود. (فلاح السائل: ص 127.)

سؤال: چگونه قبولى تمام اعمال، مشروط به قبولى یک عمل همچون نماز مى‏شود؟

پاسخ: پلیس راهى را در نظر بگیرید که از راننده‏اى گواهینامه رانندگى مطالبه مى‏کند. اگر راننده، گواهینامه‏ پزشکى، گذرنامه سیاسى، پروانه ساختمان، کارت بازرگانى و اجازه اجتهاد و یا هر مدرک دیگرى به او نشان دهد، پلیس از او نمى‏پذیرد و تنها اگر گواهینامه رانندگى داشت اجازه عبور مى‏دهد و گرنه مانع او مى‏شود. در قیامت نیز شرط رسیدن به مقصد، گواهینامه نماز است که اگر نباشد، هیچ عملى مورد قبول و نجات‎‏بخش نیست.

پرسش هاى مهم، پاسخ هاى کوتاه(تمثیلات)، ص: 19

ملعون است کسی که نماز صبحش قضا شود!

مرحوم کلینى و شیخ طوسى و طبرسى از زهرى نقل کرده‌اند که گفت: مدت طولانی در طلب حضرت مهدى(عج) بودم و در این راه اموال فراوانى در راه خدا خرج کردم، اما به هدف نرسیدم،‌ تا اینکه به خدمت محمد بن عثمان یکی از نواب خاص اربعه رسیدم و مدتى در محضر او بودم، روزى از او به التماس خواستم که مرا خدمت امام زمان(عج) ببرد. محمد بن عثمان پاسخ منفى داد، ولى در مقابل تضرع بسیار من، سرانجام لطف کرد و فرمود: فردا اول وقت بیا، فردا صبح نزد وى رفتم، دیدم جوانى که در زیبایى و خوشبویى از همه کس بهتر و لباس تجار بر تن داشت؛ با وى است و چیزى در آستین دارد.

وقتى نظرم به او افتاد، نزدیک محمد بن عثمان رفتم، ولى او به من اشاره کرد که به طرف آن جوان برگردم، من هم به‌ طرف جوان برگشتم و سؤالاتى از وى کرددم و هر چه می‌خواستم به من جواب داد، آنگاه رفت که داخل خانه شود و آن خانه، چندان مورد نظر نبود.

محمد بن عثمان به من گفت: اگر می‌خواهى چیزى بپرسى بپرس که دیگر بعد از این او را نمی‌بینى. من هم به دنبال او رفتم که سؤالاتى بپرسم، ولى او گوش نداد و داخل خانه شد و جز این دو جمله نفرمود: «مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ أَخَّرَ الْعِشَاءَ إِلَى أَنْ تَشْتَبِکَ النُّجُومُ مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ أَخَّرَ الْغَدَاةَ إِلَى أَنْ تَنْقَضِیَ النُّجُوم»؛(1) ‏از رحمت خدا به دور است، ‏از رحمت خدا به دور است، کسى که نماز مغرب را بقدرى به تأخیر بیندازد تا ستاره‌ها نمایان شوند، ‏از رحمت خدا به دور است‏ از رحمت خدا به دور است کسی که نماز صبح را چندان به تأخیر بیندازد تا ستاره‌ها دیده نشوند.

نماز صبح نسبت به دیگر نمازهای یومیه نقش بسزایی در تقویت بعد معنوی انسان دارد. همچنین به لحاظ ارزش زمانی و تأثیرگذاری آن در استجابت دعا جایگاه ویژه‌ای دارد. شاید برخورداری از شرایط ویژه از بعد زمان فلق و صبح صادق آن را با اهمیت‌تر کرده است.