گناه شناسی

4 نوع کفاره وجود دارد

1-کفاره جمع

 باطل کردن عمدی روزه ماه رمضان با فعل حرام  موجب وجوب کفاره جمع واجب می شود.

نکته:با توجه به اختلافات فتاوا در موارد این مسأله به مرجع تقلید خودتان رجوع کنید.

در کفاره جمع عبارتست از:

الف) ازاد کردن یک بنده (در زمان ما ساقط است یعنی باید یکی از دو مورد دیگر را انجام داد)

                               و

ب) گرفتن 60 روز روزه که 31 روز ان باید پی در پی باشد.(حتماً باید سی و یک روز از این شصت روز پشت سر هم باشد مثلاً اگر بیست و پنج روز را روزه بگیرد و روز بعد بدون عذر روزه اش را بخورد آن بیست و پنج روز هم بیهوده خواهد بود و از کفاره به حساب نمی آید مگر آنکه آن عذر هایی پیش آید که در اختیار انسان نیست به عنوان مثال یک نفر زن می خواهد برای ادای کفاره اش شصت روز روزه بگیرد ولی پس از 15 روز ایام عادتش می شود.)

یکی از گناهان بزرگ ترک واجبات است که یکی از مصادیق آن روزه خواری است. در این پست سعی ما بر این است که از جوانب مختلف حکم شرعی و اخلاقی این گناه را بررسی نماییم.

حکم روزه خواری علنی کسی که برای روزه نگرفتن عذر شرعی دارد

اگر کسی برای روزه نگرفتن عذر شرعی دارد؛ مانند این‌که مسافر است و یا بیماری‌ای دارد که روزه گرفتن به او ضرر می‌رساند، در این صورت اگر چه روزه بر او واجب نیست، اما در عین حال "مکروه است در روز ماه رمضان جماع نماید، و در خوردن و آشامیدن کاملاً خود را سیر کند" (رساله آیت الله سیستانی مسأله1693 ) 

این شخص نباید در انظار عمومی روزه‌خواری کند.

جریمه و کفاره روزه نگرفتن بدون عذر شرعی

امام  صادق (علیه السلام) درباره روزه خوار می فرمایند:

مَنْ أَفْطَرَ یَوْماً مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ خَرَجَ‏ رُوحُ‏ الْإِیمَانِ مِنْه‏

اگر کسی در ماه رمضان یک روز (بدون عذر شرعی) روزه خواری کند، روح ایمان از وجودش خارج می شود. (مستدرک الوسائل، ج1، ص 571)

خدا می‌خواهد عنایات و الطاف واحسان های ویژه‌ای به بنده‌اش برساند، راه آن روزه گرفتن است اما وقتی کسی عمدی و بدون عذر شرعی روزه نمی‌گیرد؛ یعنی به خدا می‌گوید من امر تو را نمی‌پذیرم، و انجام نمی‌دهم، این تکبر دربرابر خدا با تکبر در برابر مردم خیلی فرق می‌کند. تکبر در برابر مردم یک رذالت جزئی است، اما تکبر در برابر پروردگار یک پستی عمیق و ریشه ای است.

خداوند درقرآن مجید می‌فرماید: «أَ لَیْسَ فی‏ جَهَنَّمَ مَثْوىً لِلْمُتَکَبِّرینَ » (زمر 60) جهنم جایگاه اهل تکبر است، البته این متکبر آن متکبری نیست که جواب سلام را دیر می‌دهد یا توقع سلام از دیگران دارد، یا توقع دارد که دیگران او را از خودشان بالاتر بدانند. این تکبراخلاقی است،اما تکبر دربرابر امر پروردگار تکبر ابلیسی است،که پروردگار عالم امر به سجده کرد و او سجده نکرد،«أَبى‏ وَ اسْتَکْبَرَ وَ کانَ مِنَ الْکافِرینَ » (بقره34)

یکى از شاعران زمان امیرالمؤ منین علىّ علیه السلام به نام نجاشى در ماه مبارک رمضان ، آشکارا شراب خمر آشامید؛ پس او را نزد امام علىّ علیه السلام آوردند.
حضرت دستور داد تا او را صد ضربه شلاّق زدند و سپس او را به حکم آن بزرگوار زندانى نمودند؛ و چون فرداى آن روز شد، وى را از زندان بیرون آوردند و هشتاد شلاّق دیگر بر او زدند.
نجاشى اعتراض کرد : چرا زندان و هشتاد شلاق اضافى زدید؟
حضرت فرمود: چون حرمت ماه رمضان را شکستى و علنى با حرام روزه خوارى کردى .

منبع: تهذیب الا حکام : ج 10، ص 94، ح 19 به نقل کتاب : چهل داستان و چهل حدیث از أمیر المؤمنین علی علیه السلام /عبداللَّه صالحی‏

آیا استعمال دخانیات در ملأ عام روزه‌خواری  و جرم است؟

استعمال دخانیات طبق فتوای اکثریت علما - بنا به احتیاط واجب- روزه را باطل می‌کند.

نظر مقام معظم رهبری در این باره چنین است: « بنا بر احتیاط واجب جایز نیست در حال روزه سیگار کشیده شود».

به همین دلیل سیگار کشیدن عمل حرام بوده و اگر فردی در کوچه و خیابان قبل از اذان مغرب، انواع دخانیات استعمال کند، جرم مشهود محسوب و مطابق با قانون، مأمورین موظف‌اند با وی برخورد کنند.

هر چند که بر اساس تبصره یک ماده۱۳ « قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات »، نیز مصرف دخانیات در اماکن عمومی یا وسایل نقلیه عمومی جرم بوده و مجازاتی معادل پنجاه تا صد هزار ریال جزای نقدی دارد.

قانون مجازات اسلامی:

روزه‌خواری و در اصل خوردن روزه برای کسی که بر او روزه گرفتن واجب باشد، حرام است. کسی که بر او این عمل واجب نیست جرم روزه خواری هم برای او مطرح نیست.

اما فرد غیر مسلمان نمی تواند در ملاءعام تظاهر به روزه خواری کند. با صراحت ماده‌ ۳ قانون مجازات اسلامی که بیان می‌کند « قوانین جزایی درباره‌ی کلیه کسانی که در قلمرو حاکمیت زمینی، دریایی و هوایی جمهوری اسلامی ایران مرتکب جرم شوند اعمال می‌‌شود» ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی مشمول افراد غیر مسلمان هم می شود و این افراد مجاز به روزه‌خواری در ملاءعام نیستند.

آیا روزه خواری در خودرو شخصی جرم است؟

آیا روزه خواری در اتومبیل، روزه خواری در ملا عام حساب می شود؟

قانون مجازات اسلامی:

انجام فعل حرام در معابر و انظار عمومی جرم تلقی می شود. حتی اگر خودرو حریم خصوصی تلقی شود باز هم تظاهر به روزه‌خواری (خوردن، آشامیدن، استعمال دخانیات و...) در خودرو شامل این حکم می‌شود چرا که قانونگذار با آوردن عبارت «در انظار عمومی و معابر» در حقیقت خودرو را تحت شمول این حکم درآورده است.

در این‌گونه موارد ضابطان قضایی می‌توانند با مرتکبین این جرم برخورد کنند.

 منبع: فارس