گناه شناسی

عمر بن شیبه گوید: من در مکه بین صفا و مروه بودم که مردى را مشاهده کردم که سوار بر استرى شده و اطراف وى را غلامانى گرفته اند و مردم را کنار مى زنند تا او حرکت کند.
پس از مدتى که به بغداد رفتم ، روزى بر روى پلى حرکت مى کردم چشمم به مردى افتاد که لباس هاى کهنه پوشیده و پابرهنه است .
خوب به او نگاه کردم و در چهره اش خیره شدم و به فکر فرو رفتم که این مرد را در کجا دیده ام ؟!
آن مرد گفت : چرا این گونه به من نگاه مى کنى ؟!
گفتم : تو را شبیه مردى دیدم که او را در مکه مشاهده کردم و شروع کردم صفات او را ذکر کردم .
گفت : من همان مرد هستم .
گفتم : چرا خداوند با تو این چنین کرد؟
گفت : من در جایى که همه مردم در آن (مکه ) تواضع مى کنند تکبر کردم خداوند هم مرا در جایى (جامعه ) که همه براى خود رفعت و شاءنى دارند، ذلیل کرد.

محجه البیضاء، ج 6، ص 228.

متاسفانه به کرات در برخی مجالس دیده می شود که به قرآن بی احترامی شده و هنگام تلاوت قرآن حاضرین در جلسه به احترام قرآن سکوت نکرده و به کلام الهی گوش نمی دهند. داستان ذیل حکایت قاری قرآنی است که در چنین جلسه ای به قرائت خود ادامه داده است.

هرچه شخص از عوالم معرفت بیشتر بهره برده و عظمت پروردگار را بیشتر درک نماید، قرآن مجید که کلام او است، نزدش عظیم‏تر است. و آنچه بتواند در رعایت ادب و احترام و تعظیم آن کوشش خواهد کرد. با اینکه خود را هم از اداى حق قرآن مقصر مى‏بیند.

چنین شخصى

1. هیچگاه دست بى‏وضو به قرآن نمى‏زند. یعنى در حال عدم طهارت حتى جلد و حواشى قرآن را هم مس نمى‏کند، و با دست متنجس هرچند خشک هم باشد، آن را مس نمى‏کند،

 1- جلد قرآن و غلاف آن و همچنین ورقهاى آن (یعنى جاهائى که خطوط قرآنى بر آن نیست مانند حواشى) مانند خطوط قرآن در حرمت هتک است. بنابراین نجس کردن آنها نیز حرام است اگر موجب هتک باشد، و در این صورت پاک کردن آن واجب مى‏شود.

2- نوشتن قرآن با مرکب نجس حرام است و اگر با مرکب نجس نوشته گردد یا پس از نوشته شدن نجس گردد، طاهر کردن آن واجب مى‏شود. و اگر نشود باید آن را محو کرد.

احترام قرآن ضرورى مذهب و دین است‏

نزد هر مسلمانى بدیهى است که از قرآن که کلام حضرت آفریدگار است، عزیزتر و شریف‏تر و لازم‏الاحترام‏تر در عالم اسلام، چیزى نیست. و رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله آن را ثقل اکبر یاد فرموده که دو چیز پربها بین شما مسلمانان پس از خود مى‏گذارم: آنکه بزرگتر است قرآن است، کوچکتر اهل بیت من‏[1] (على و حسن و حسین و اولاد طاهرین ایشان و سلسله جلیله سادات).

تخلیه رو به قبله و پشت به قبله و یا در حال بول یا غائط کردن، رو به قبله یا پشت به قبله بودن، حرام است. خواه در صحرا باشد یا در آبادى و عمارت. و احتیاطا بچه را رو به قبله یا پشت به آن ننشانند. بله اگر خودش چنین کرد جلوگیریش واجب نیست، اما اگر عاقل بالغ چنین کرد، اگر مسأله را نمى‏داند باید به او فهمانید و اگر مى‏داند و عمدا چنین کرد، واجب است از باب نهى از منکر او را بازداشت.

در صورتى که کمى از قبله به سمت راست یا چپ منحرف شود، دیگر حرام نیست هرچند کاملا به سمت شرق یا غرب هم نباشد.[1]

یکی دیگر از گناهانی که از مصادیق وهن دین و هتک حرمت مقدسات است هتک حرمت کعبه معظمه و حرم امن الهی است. مسلما پس از قرآن، هیچ ‏چیز در عالم اسلام، عزیزتر و شریفتر از کعبه معظمه نیست. و این مطلب نزد هر مسلمانى بدیهى است به طورى که بدون تردید هتک آن را گناه کبیره بلکه بعض مراتب آن را موجب ارتداد و کفر مى‏دانند. چنانچه درباره قرآن مجید ذکر شد.

صدوق علیه الرحمه از حضرت صادق علیه السّلام نقل مى‏فرماید: «جز این نیست که براى خداوند سه چیز محترم است که در حرمت و شرافت و لزوم رعایت مثل آنها چیزى نیست:

اول، قرآن مجید است که حکمت خداوند و نور او است. دوم، خانه او است که آن را براى مردم قبله قرار داده است. سوم، عترت پیغمبر صلوات اللّه علیهم یعنى آل محمد صلّى اللّه علیه و آله»[1].

من حقیقتاً هر چه فکر کردم، دیدم نمی‌توانم این مطلب - قمه‌زدن - را که قطعاً یک خلاف و یک بدعت است، به اطّلاع مردم عزیزمان نرسانم. این کار را نکنند. بنده راضی نیستم. اگر کسی تظاهر به این معنا کند که بخواهد قمه بزند، من قلباً از اوناراضی‌ام.

۱۳۷۳/۰۳/۱۷

به گزارش گناه شناسی به نقل از گناهان کبیره شهید دستغیب: رعایت حرمت قبور رسول خدا و ائمه هدى علیهم السّلام، نزد هر مسلمانى ضرورى است. به طورى که اهانت و هتک آنها نزد هر دیندارى گناه بزرگى است.

روایات درباره لزوم احترام مشاهد مشرفه بسیار است و در اینجا به روایتى که از تهذیب شیخ نقل شده است اکتفاء مى‏شود:

رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله به امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود: «یا على علیه- السّلام خداوند قبر تو و فرزندانت را بقعه‏ هائى از بقعه‏ هاى بهشت و قطعه ‏هائى از قطعه‏ هاى آن قرار داده است و دلهاى پاکان از خلقش و برگزیدگان از بندگانش را به سوى شما مایل ساخته که در راه شما هر آزار و خوارى را تحمل مى‏کنند. پس قبرهاى شما را آباد مى‏نمایند و آنها را براى قرب به خدا و دوستى پیغمبرش زیارت مى‏کنند.

1. وهن در لغت؛ به معنای تضعیف و سست نمودن کسی یا چیزی است.[1] و در اصطلاح فقهی؛ وهن دین و یا مذهب به معنای سبک جلوه دادن دین و مذهب در انظار عمومی دیگر ادیان و یا مذاهب است.