گناه شناسی

حضرت امیر مؤمنان علیه السلام شنید که مردى مى‏ گوید: بخیل، معذور‌تر از کسى است که حقّ دیگران را مى‏ خورَد.

پس به او فرمود: «اشتباه مى‏کنى. ظلم کننده حق‏خور، بسا که توبه کرده، طلبِ آمرزش کند و حق را به صاحبش برگردانَد، در حالى که بخیل، هر گاه بخل ورزد، از دادن زکات و صدقه، خوددارى مى‏ورزد، به خویشاوندانش کمک نمى‏کند، از میهمان، پذیرایى نمى‏کند، در راه خدا، انفاق نمى‏کند و از دیگر نیکى کردن‏ها، خوددارى مى‏ورزد. وارد شدن بخیل به بهشت، ممنوع است».

متن عربی:

در ذیل به واقعه ای اشاره می شود که چند نکته مهمی را در بر دارد.

1. شرایط اجرای حد قطع دست دزد باید محرز شود.

2. اینکه اجرای حد یکی از راه های پاک شدن از گناه است.

3. لزومی ندارد که مجرم و گناه کار برای پاک شدن از گناه نزد قاضی و در دادگاه خود را مفتضح و به گناه خود اعتراف کند تا با اجرای حد پاک شود! بلکه بدون حد هم می شود با برگرداندن حق مردم و توبه پاک شد.

4. توبه کنندگان واقعی از محبان و شیعیان امیرمؤمنان علی (علیه‎السلام) مورد عنایت ویژه ایشان قرار خواهند گرفت.

و اما داستان

از امیرالمومنین علیه السلام پرسیدند، شما معتقدید که شراب نوشیدن از زنا و دزدى بدترست ؟
آن حضرت فرمود: آرى ، زیرا کسى که زنا مى کند بسا مرتکب گناه دیگرى نشود، ولى کسى که شراب نوشید هم زنا مى کند هم دزدى مى کند، هم مرتکب قتل حرام مى شود، و هم نماز نمى خواند.(فروع کافى ، ج 7، ص 404)

منبع: کتاب قضاوتهای امیرالمومنین علی علیه ‏السلام/ آیه الله علامه حاج شیخ محمد تقی تستری 

پارتی ‌بازی که در ادبیات عامیانه با تعابیری نظیر بند (پ) نیز از آن نام برده می‌شود! (که منظور از آن پول و پارتی است)، عموماً بر تبعیض و جایگزینی رابطه به جای ضابطه دلالت دارد. اگر کسی باعث شود که حق قانونی عموم زیر پاگذاشته شود و به هر نحوی در اختیار فرد خاصی گذاشته شود، این پارتی بازی است. معرفی کردن و راهنمایی کردن افراد حتی آشنایان برای حضور در میادین مسابقه جهت استخدام و کسب فرصتهای موجود مصداق پارتی بازی نیست مشروط بر اینکه حق دیگران مبنی بر اطلاع یافتن از این موضوع ضایع نشود.

متاسفانه این پدیده زشت در جامعه امروزی ما بسیار شایع است و هر کسی به هر طریقی که بتواند برای منفعت رساندن به قوم و خویش و اطرافیان خود از طریق پارتی بازی و ضایع کردن حق دیگران تلاش می کند.

به عنوان مثال بسیاری از استخدامها و اختلاس های چندین ملیاردی اخیر در کشور از طریق پارتی بازی و گاها فقط با یک امضا (منبع) صورت گرفته است، در حالی که یک شخص عادی برای گرفتن وام باید هفت خوان رستم را طی کند.

کاش مسئولین ما و مردم ما همانطور که اسما پیرو و شیعه حضرت امیرالمومنین علی (علیه‎السلام) هستند رسما و در عمل هم شیعه باشند.

در ادامه به دو واقعه از سیره علوی در مخالفت عملی حضرت امیرالمومنین (علیه‎السلام) با پارتی بازی و دست درازی به بیت المال اشاره می شود.

روایتی در نهج البلاغه است که علی (علیه السلام) در آن توبه کامل را معرفی می کند.

ماجرا از این قرار است که مردی خدمت علی (ع) رسید و نشست پیش حضرت و گفت « أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ » حضرت فرمود: « ثَکِلَتْکَ أُمُّک‏» "مادرت به عزایت بنشیند". یعنی بمیری این چه حرفیست که می زنی؟! « أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ » که توبه نیست، توبه شرایط دارد؛ گفت: "یا علی! شرایطش چیست، توبه حقیقی چگونه است؟"

فرمود: اگر بخواهی از گناه توبه حقیقی کنی ۶ کار باید انجام دهی بعدا بگویی : « أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ »

۱- النَّدَمُ: اول نسبت به آن گناهی که انجام دادی واقعاً پشیمان شده باشی. فرض کنید بعد از این که انسان تیر از دستش خارج شد و کسی را کشت، وقتی که این منظره هر وقت به خاطرش بیاید ناراحت و پشیمان می شود، چرا من چنین کاری کرده ام، برای شوخی یا برای تربیت سیلی زد و بچه مرد، به عنوان شوخی کاری کرد خطای بزرگی صادر شد، هر وقت این منظره را فکر می کنی ناراحت می شوی. توبه حقیقی معنایش این است که وقتی آن کار زشت را فکر کنی ندم و ناراحتی پیدا کنی .

ماجرایى شگفت آور از کرامات حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام

در ذیل به ماجرایی شگفت انگیز  از کرامات حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام اشاره می شود که در آن چند گناه بزرگ از جمله تجاوز به عنف، قتل، دلالی برای زنا و رشوه صورت گرفته است.

ابن عباس مى گوید: روزى عمر در زمان خلافتش براى اداى فریضه صبح به مسجد آمد دید کسى در محراب خوابیده است، عمر به غلام خود گفت: او را براى نماز خواندن بیدار کن، غلام پیش رفت، دید لباس زنانه به تن دارد، تصور کرد زنى از انصار است او را حرکت داد، ولى حرکت نکرد، معلوم شد مردى است در لباس زنان که سرش بریده شده است.

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا ما بَقِیَ مِنَ الرِّبا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنینَ (279) فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِنْ تُبْتُمْ فَلَکُمْ رُؤُسُ أَمْوالِکُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لاتُظْلَمُونَ ا 280 وَ إِنْ کانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلى‏ مَیْسَرَةٍ وَ أَنْ تَصَدَّقُوا خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ‏ تَعْلَمُونَ‏ (281) وَ اتَّقُوا یَوْماً تُرْجَعُونَ فیهِ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ تُوَفَّى کُلُّ نَفْسٍ ما کَسَبَتْ وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ‏ (282) بقره

اى کسانى که ایمان آورده‏اید! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید، و آنچه از (مطالبات) ربا باقى مانده، رها کنید؛ اگر ایمان دارید!

اگر (چنین) نمى‏کنید، بدانید خدا و رسولش، با شما پیکار خواهند کرد! و اگر توبه کنید، سرمایه‏هاى شما، از آن شماست (اصل سرمایه، بدون سود) نه ستم مى‏کنید، و نه برشما ستم وارد مى‏شود.

و اگر (بدهکار،) قدرت پرداخت نداشته باشد، او را تا هنگام توانایى، مهلت دهید! و (در صورتى که به راستى قدرت پرداخت را ندارد،) براى خدا به او ببخشید بهتر است؛ اگربدانید!

و از روزى بپرهیزید که در آن روز، شما را به سوى خدا باز مى‏گردانند؛ سپس به هر کس (پاداش) آنچه را انجام داده، بازپس داده مى‏شود؛ و به آنها ستم نخواهد شد.

شأن نزول:

در «تفسیر على بن ابراهیم» آمده است: پس از نزول آیات ربا، شخصى به نام «خالد بن ولید» خدمت پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله حاضر شده عرضه داشت: پدرم چون با «طائفه ثقیف» معاملات ربوى داشت و مطالباتش را وصول نکرده بود وصیت کرده است مبلغى از سودهاى اموال او که هنوز پرداخت نشده است، تحویل بگیرم آیا این عمل براى من جایز است؟

«تَکَادُ السَّمَوَ تُ یَتَفَطَّرْنَ مِن فَوْقِهِنَّ وَالْمَلَئِکَةُ یُسَبّحُونَ بِحَمْدِ رَبّهِمْ وَ یَسْتَغْفِرُونَ لِمَن فِى الْأَرْضِ أَلَا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ». الشورى: 5.
 «چیزى نمانده که آسمان‏ها از فرازشان بشکافند، در حالى که فرشتگان خداوند، کارشان را به پاکى مى‏ستایند و براى کسانى که در زمین هستند، آمرزش مى‏طلبند. آگاه باش که خدا، آمرزگار و مهربان است».

در پستهای گذشته و در تفسیر آیات مربوط به استغفار ملائک برای مومنین بیان شد که حدود بیست گروه از امت حضرت رسول الله صلى الله علیه و آله مشمول استغفار ملائکه هستند که احادیث مربوط به فرستندگان صلوات بر حضرت محمد و آل محمد علیهم السلام‏ در نوشته ها و شبهای جمعه، محبین اهل بیت، طالِبین علم‏ و دانشجویان، موذن و خادم مسجد، هر مسلمانى که ماه رمضان را درک کند، روزه ‏دار، نمازگزار اجابت کننده ندای موذن، منتظر وقت نماز، هر کس بعد از نماز در جانمازش بنشیند، هر کس بعد از نماز  جماعت صبح سه آیه آغازین سوره انعام را بخواند، هر کس که در راه نماز جماعت بمیرد، هرکسی که برای نماز وارد مسجد شود ، هر کسی که در جایى که تنهاست اذان بگوید سپس نماز بخواند، شیعیان، یاد کنندگان از موضوع امامت‏، ائر امیر مؤمنان علیه السلام، زائر امام حسین علیه السلام‏، برآورنده نیاز مؤمن و کسى که خانواده‏اش را شاد کند اشاره شد که در این پست به احادیث شریفی در مورد موضوعات ذیل اشاره خواهد شد.

عیادت کننده از بیمار

تشییع کننده جنازه مؤمن

کسی که موقع خواب آیه 110 سوره کهف را بخواند

کسی که موقع خواب آیه 18 سوره آل عمران را بخواند

یاد کننده از خدا در هنگام خوابیدن‏

کسى که شب را پاک و با وضو به سر برد

کسى که لقمه حلال بخورد

انجام دهنده برخی کارها در روز جمعه