گناه شناسی

سیصد و سیزده فدائی منجی انسانهایی هستند حلال زاده، با تربیتی درست، با ایمانی استوار چون کوه، دارای کسب حلال و گوش،چشم،زبان،شکم و دامن پاک

گناه کبیره اظهار خوشحالی هنگام گناه

 

لذت بردن از گناه و شادمانی هنگام انجام گناه، از اموری است که موجب کیفر بیشتر می شود. در حالی که بنده اگر عنان نفسش را از دست بدهد و مرتکب گناهی گردد باید از عاقبت گناه و عذاب پروردگار ترس و وحشت داشته باشد.

این گناه تحت عنوان گناه «الْأَمْنُ مِنْ مَکْرِ اللَّهِ» یا «امنِ از مَکرُ الله» هم قرار می گیرد.

 به این روایتها توجه کنید:

امیر مؤمنان علی علیه السّلام فرمود:

شَرُّ الْأَشْرَارِ مَنْ‏ یَتَبَجَّحُ بِالشَّرِّ؛

بدترین بدها کسی است که به انجام بدی خوشحال گردد.[1]

و نیز فرمود:

عذاب دردناک، تلخ کننده شیرینی گناه

امیرمؤمنان علی علیه السّلام :

حَلاوَةُ المَعصیَةِ یُفسِدُها ألِیمُ العُقوبَةِ

عذاب دردناک گناه شیرینی آن را تباه می سازد.

غرر الحکم: 10705.

لذت از گناه = ذلّت

امیر مؤمنان علی علیه السّلام:

مَن تَلَذَّذَ بمعاصِی اللّهِ أورَثَهُ اللّهُ ذُلًّا.

هر که از نافرمانى خداوند لذّت برد، خداوند او را به ذلّت افکند.

میزان الحکمه حدیث 6831.

بخشیده شدن گناهان صغیره با ترک گناهان کبیره!!

إِن تجْتَنِبُوا کبَائرَ مَا تُنهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنکُمْ سیِّئَاتِکُمْ وَ نُدْخِلْکم مُّدْخَلاً کَرِیماً

اگـر از گـنـاهـان بزرگی که از آن نهی شده اید اجتناب کنید گناهان کوچک شما را می پوشانیم و در جایگاه خوبی شما را وارد می سازیم. [1]

پرسش:

آیا بخشش گناهان صغیره به واسطه ترک گناهان کبیره، تشویق به گناه نیست؟
ممکن است گفته شود که این آیه مردم را به گناهان صغیره تشویق می‌نماید و می‌گوید: با ترک گناهان کبیره، ارتکاب گناهان کوچک مانعی ندارد!.
پاسخ:

از تعبیری که در آیه ذکر شده پاسخ این ایراد روشن می‌شود زیرا قرآن میگوید: "نکفر عنکم سیئاتکم" گناهان کوچک شما را می‌پوشانیم" یعنی پرهیز از گناهان بزرگ خصوصا با فراهم بودن زمینه‌های آنها، یک نوع حالت" تقوای روحانی" در انسان ایجاد می‌کند که می‌تواند آثار گناهان کوچک را از وجود او بشوید و در حقیقت آیه فوق همانند آیه ان الحسنات یذهبن السیئات [2] " حسنات، سیئات را از بین می‌برند" می‌باشد، و در واقع اشاره به یکی از آثار واقعی اعمال نیک است و این درست به این می‌ماند که می‌گوئیم اگر انسان از مواد سمی خطرناک پرهیز کند و مزاج سالمی داشته باشد می‌تواند آثار نامطلوب بعضی از غذاهای نامناسب را بواسطه سلامت مزاج از بین ببرد.
و یا به تعبیر دیگر: بخشش گناهان صغیره یک نوع" پاداش معنوی" برای تارکان گناهان کبیره است، و این خود اثر تشویق کننده‌ای برای ترک کبائر دارد.[3]

1. نساء/31

1.هود/۱۱۴.   

2.تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۳، ص۴۰۰.   

از مصادیق گناه کبیره امنِ از مَکرُ الله: خنده هنگام گناه

رسول خدا صلّی الله علیه و آله:

مَنْ أَذْنَبَ ذَنْباً وَ هُوَ ضَاحِکٌ دَخَلَ‏ النَّارَ وَ هُوَ بَاکٍ‏.

«هرکس گناهی کند و خندان باشد، به دوزخ وارد می‌شود در حالیکه گریان است».

ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 223.

از کیفر گناه ایمن مباش

پرسش:

معنی گناه «الْأَمْنُ مِنْ مَکْرِ اللَّهِ» یا «امنِ از مَکرُ الله» چیست؟

پاسخ:

یکی از گناهان کبیره، «امنِ از مَکرُ الله» است.[1] « امنِ از مَکرُ الله» یعنی ایمن بودن از کیفر الهی. این معصیت، یک حالت درونی است و یکی از محرّمات است. انسانِ معصیت کار نباید از کیفر الهی احساس امنیّت و آرامش نماید، بلکه باید مضطرب و نگرانِ آن باشد. احساس امنیّت در این حال، خود معصیت کبیره است. آنکه مثلاً دروغ می‌گوید و دارای خیالی راحت و آسوده است و از انجام این معصیت و حرام، احساس نگرانی نمی‌کند، گرفتار معصیتی دیگر است که « امنِ از مَکرُ الله» است.

انسان همیشه باید در مقابل گناهان و معاصی حالت بیم و اضطراب داشته باشد و هرگز به آن نزدیک نشود. از انجام معاصی و محرّمات حالت خوف و هراس داشته باشد و همانگونه که به یک حیوان درنده و خطرناک و به یک مار سمی هرگز حاضر نیست نزدیک شود از گناهان نیز دوری کند و به آن نزدیک نگردد.

تمثیل:

در حدیث شریفی از امام صادق ـ علیه السّلام ـ می خوانیم که تأثیر عملِ سوء و ناشایست از تأثیر کارد در گوشت سریعتر است. حال باید از خود بپرسیم که اگر تیری به جانب ما پرتاب شود، عقل چه حکم می‌کند؟ آیا حکم عقل، جز اینست که خود را از مقابل آن دور کنیم؟ یقیناً معاصی و گناهان و محرّمات، مانند تیرهایی هستند که به سمت انسان رها شده‌اند و هستی انسان را در معرض تهدید جدّی قرار می‌دهند. یا اینکه مانند سمی هستند که انسان غفلتاً خورده باشد، و در این صورت مادة سمّی لحظه به لحظه دروجود او کارگر می‌شود و او را به سوی هلاکت پیش می‌بَرَد.

گناهان کبیره کدامند؟


گناهان کبیره هر معصیتی است که به آن وعده آتش[1] و عقاب و کیفر شدید داده شده است یا شدیداً با آن برخورد شده است، یا دلیلی دلالت می‌کند که آن گناه از بعضی گناهان کبیره بزرگتر یا همانند آنهاست، یا عقل حکم می‌کند که کبیره است، یا در اذهان اهل شرع اینچنین است، یا نصّی (بیان روشنی از قرآن) داریم که بیان می‌کند که کبیره است.[2]

گناهان کبیره بسیارند، از جمله آنهاست:[3]

1. مأیوس شدن از رحمت الهی «یأس از روح الله».

2. ایمن شدن از کیفر الهی «امن از مکر الله».

3. دروغ بستن به خدا، پیامبر خدا و اوصیای پیامبر ( ائمّه ـ علیهم السّلام‌ـ).

4. قتل نفسی که خداوند آنرا حرام کرده است، مگر اینکه به حقّ باشد (مانند قصاص و اجرای حدّ).

5. نافرمانی و آزار پدر و مادر.

آثار و عواقب خاص گناهان

برای بسیاری از گناهان، علاوه بر آثار عمومی، پیامدهای خاصی نیز از زبان معصومین ـ علیه السّلام ـ بیان شده است که حجم زیادی از کتابهائی که با عنوان ثواب الاعمال و عقاب الاعمال تألیف شده است به بیان روایات در این زمینه اختصاص دارد.

از جمله این کتابها کتاب «ثواب الاعمال و عقاب الاعمال» تالیف شیخ صدوق رحمةالله علیه است که می توانید آن را از اینجا دانلود کنید.

در مورد آثار اختصاصی برخی از گناهان می توانید به این چند پست مراجعه کنید:

از عواقب ترک فریضه امر به معروف و نهی از منکر

از عواقب ریخت و پاش

معنی ترس به گناه افتادن یا خوف گناه در برخی مسائل

ازعواقب حبس حقوق دیگران و نپرداختن حقِّ غیر

از عواقب به دست آوردن مال، از راه حرام

اقسام گناهان بر اساس عواقب و آثار از منظر امام سجاد علیه السلام

در دعای شریف کمیل هم به برخی از انواع گناهان با پیامدهای مختلف اشاره شده است، و آمرزش تمامی آنها از خداوند رحیم و مهربان خواسته شده است.

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تَهْتِکُ العِصَمَ

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تُنْزِلُ النِّقَمَ

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تُغَیِّرُ النِّعَمَ

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تَحْبِسُ الدُّعاءَ

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تُنْزِلُ البَلاءَ

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تَقْطَعُ الرَّجاءَ

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ کُلَّ ذَنْبِ اَذْنَبْتُهُ وَ کُلَّ خَطیئَةٍ اَخْطَأتُها

  • گناهانی که پرده عصمت را می‌درد و روح و جان انسان را آلوده و پلید می‌کند.
  • گناهانی که عذاب را بر انسان فرو می‌آورد، گناهانی که نعمتها را دگرگون می‌کند.
  • گناهانی که دعا را محبوس می‌کند و مانع استجابت دعاست.
  • گناهانی که بلا را بر انسان نازل می‌کند.
  • گناهانی که امید را قطع می‌کند.

ترجمه منظوم عبارات فوق:

الهی گناهان که عمصت درد              ببخشای و آنچه عذاب آورد

گناهان که نعمت دگرگون کند          دعا را گشاینده مسجون کند

ذنوبی که آرد بلا را پدید                    ز درگاه تو بگسلاند امید

الهی ببخش آنچه کردم گناه             بپوشان خطای من ای اله

ترجمه منظوم دعای کمیل از غلامرضا دبیران چاپ شرکت سهامی انتشار.

ما نیز با این عبارات، آمرزش گناهان خویش را از درگاه الهی طلب می‌کنیم و با پشیمانی و سرافکندگی از خطاهای خویش، از خدای مهربان می‌خواهیم که هر کوتاهی و تقصیری در انجام تکالیف و هر «ترکِ واجب» یا «فعلِ حرام» از ما سر زده، همین لحظه بر ما ببخشاید و توفیق توبه حقیقی بر ما کرامت فرماید.

آمین

از عواقب به دست آوردن مال، از راه حرام

رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:

مَنْ کَسَبَ مَالًا مِنْ‏ غَیْرِ حِلِّهِ‏ أَفْقَرَهُ‏ اللَّهُ‏ (عَزَّ وَ جَلَ‏)

هر که مالی را از راهِ غیر حلال به دست آرد، خداوند عزّوجل او را فقیر می‌کند.

الأمالی (للطوسی)، النص، ص: 182

ازعواقب حبس حقوق دیگران و نپرداختن حقِّ غیر

رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:

وَ مَنْ حَبَسَ عَنْ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ شَیْئاً مِنْ حَقِّهِ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَیْهِ بَرَکَةَ الرِّزْقِ إِلَّا أَنْ یَتُوب‏

هرکس چیزی از حقِّ برادر مسلمانش را حبس کند و نپردازد، خداوند او را از برکت رزق و روزی محروم می‌کند، مگر آنکه توبه کند.

 من لا یحضره الفیه ج 4، ص 15.
بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام:
الذُّنوبُ الدّاءُ، و الدَّواءُ الاستغِفارُ، و الشِّفاءُ أن لا تَعودَ.
گناهان بیماری‎اند و دارو استغفار است و شفایش به این است که به گناه باز نگردند.
با توجه به حدیث شریف بیماری جامعه ما و افراد آن گناه است و بدترین بیماری آن است که صاحب آن از وجودش مطلع نباشد یا آنرا بیماری نداند.
سعی بنده این است که به عنوان یک طلبه علوم دینی به انجام وظیفه در جبهه جهاد جنگ نرم به معرفی مصادیق، ریشه ها و علل بروز گناهان، آثار و عواقب دنیوی و اخروی، معرفی راه های پیشگیری و درمان گناه بپردازم.
در ضمن محوریت با بحثهای گناهان شایع و مبتلی به است.
باشد که مرضی رضای پروردگار متعال و باعث خشنودی مولایمان حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف واقع شود.
موضوعات
پیوندها

طراح و مدیر سایت:سید محمد علوی زاده

کپی برداری از مطالب با ذکر منبع و افزودن لینکش سایت باعث امتنان و مسرت است و بدون آن بلامانع.