حضرت امیرالمومنین علی (علیه السلام) :
تَرکُ الذَّنبِ أهوَنُ مِن طَلَبِ التّوبَة.[1]
گناه نکردن آسان تر از طلب توبه است.
فرمایش امام على (علیه السلام) در اینباره از چند طریق قابل توجیه است:
1- از نظر اسلام، گناه بیمارى است. امام على (علیه السلام) مى فرماید: « اَلذُّنُوبُ الَدّأُ وَ الدَّوأُ اَلاْ ِسْتِغْفارُ وَ الشِّفأُ أنْ لا تَعُودَ؛[2] گناهان درد و داروى آن استغفار است و شفاى این بیمارى آن است که دیگر به گناه بازنگردى» . در جاى دیگر درباره شهوات مى فرماید: « شهوات دردهاى کشندهاى است که بهترین داروى آن خوددارى و صبر است» .[3] امروزه ثابت شده که پیشگیرى از بیمارى به مراتب آسانتر و کارسازتر از درمان است، از این رو، متخصصان امر بهداشت و درمان، همواره بر پیشگیرى از بیمارى تأکید کرده، هزینه هاى زیادى را براى این امر اختصاص داده اند. این قاعده در مورد بیمارى روحى نیز صادق است، براین اساس است که امام على (علیه السلام) مى فرماید: «ترک گناه از توبه آسانتر است» .[4]
2- نکته دیگر آن است که حضرت با این حدیث مى خواهد به همه پیام دهد که به بهانه توبه، جسورانه معصیت نکنند، زیرا توبه کردن کار سادهاى نیست رهایى از گرداب مهلک گناه و رسیدن به ساحل نجات، بسیار مشکل است، به ویژه اگر گناه، براى انسان به صورت یک عادت در آمده باشد.
3- توبه، شرایطى دارد که دستیابى بر آن با دشوارى همراه است، به خصوص اگر حقى از مردم ضایع شده باشد که از آن به «حق الناس » یاد مى شود. توبه در گرو رضایت صاحب حق است. چه بسا این امر در مواردى با مشکل روبه رو شود.
4- هر چند توبه، گناه را محو مى کند اما به این نکته باید توجه داشت که « شخص تائب حتى پس از توبه، صفاى باطنى روحانى و نور خالص فطرى برایش باقى نمى ماند، چنانکه صفحه کاغذى را اگر سیاه کنند و باز بخواهند جلا و صیقل دهند، به حالت پاکى و درخشندگى اوّلى برنمى گردد، یا چینى شکسته را اگر درست کنند، باز حالت اوّل را مشکل است پیدا کند. خیلى فرق است میان دوستى که در تمام مدت عمر با صفا و خلوص با انسان رفتار کند، یا دوستى که خیانت کند و پس از آن عذر تقصیر طلب نماید»
برگرفته شده از: کتاب «توبه، تولدى دوباره»
- سه شنبه ۳۱ شهریور ۹۴
- ۱۵:۲۵
- ۲۷۸۶
- ۳
