گناه شناسی

پیامبر خدا صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم :

لا یَقْدِرُ رَجُلٌ على حَرامٍ ثُمَّ یَدَعُهُ ، لَیس بهِ إلاّ مَخافَةُ اللّه ، إلاّ أبْدَلَهُ اللّه‏ُ فی عاجِلِ الدُّنیا قَبْلَ الآخِرَةِ ما هُو خَیرٌ لَهُ مِن ذلکَ .

هر مردى بتواند کار حرامى انجام دهد و آن را فقط به خاطر ترس از خدا فرو گذارد خداوند ، پیش از آخرت ، در همین دنیا بهتر از آن را به وى عوض دهد . (کنز العمّال : 43113 منتخب میزان الحکمة : 144)

به عنوان مثال پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم درباره نگاه حرام  فرمودند:

اَلنَّظَرُ سَهْمٌ مَسموُمٌ مِنْ سِهامِ اِبْلیسَ‌ فَمَنْ تَرَکَها خَوْفاً مِنَ اللهِ اَعطاهُ اللهُ ایماناً یَجِد حَلاوَتَهُ فی قَلْبِهِِ

نگاه (به نامحرم) تیر زهرآلودی از تیرهای شیطان است و هر کس آن را از ترس خدا ترک کند، خداوند چنان ایمانی به او عطا کند که شیرینی اش را در دل خویش احساس کند. ( بحارالانوار، ج 101، ص 38.)

آری مزد حفظ چشم از نگاه حرام در دنیا چشیدن شیرینی ایمان است چیزی که صاحبانش آنرا با دنیا و هر آنچه که درآن است عوض نخواهند کرد.

امام رضا (علیه السلام) :

الْمُسْتَتِرُ بِالْحَسَنَةِ یَعْدِلُ سَبْعینَ حَسَنَة، وَ الْمُذیعُ بِالسَّیِّئَةِ مَخْذُولٌ، وَ الْمُسْتَتِرُ بِالسَّیِّئَةِ مَغْفُورٌ لَهُ.
انجام دادن حسنه و کار نیک به صورت مخفى، معادل هفتاد حسنه است; و آشکار ساختن گناه و خطا موجب خوارى و پستى مى گردد و پوشاندن و آشکار نکردن خطا و گناه موجب آمرزش آن خواهد بود.

وسائل الشّیعة: ج 16، ص 63، ح 20990.

دستی که رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) بر آن بوسه زد

حضرت امیرالمؤمنین علی ‏علیه ‏السلام:

لَمْ یَمُتْ مَنْ تَرَکَ اَفْعالاً یُقْتَدى بِهِ مِنَ الْخَیْرِ.

کسى که کارهاى شایسته‎‏اى از خود به یادگار گذارد که دیگران از او پیروى کنند، هرگز نمرده است (بلکه زنده جاوید است)

کنزالفوائد، ج 1، ص 349.

سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز

مرده آنست که نامش به نکویى نبرند

حضرت امیرالمؤمنین علی ‏علیه ‏السلام:

مَنْ کانَ لَهُ مالٌ فَلْیَصِلْ بِهِ الْقَرابَةَ وَلْیُحْسِنِ الضِّیافَةَ وَلْیَفُکَّ بِهِ الْعانى وَالْأسیرَ، فَإنَّ الْفَوْزَ بِهذِهِ الخِصالِ مَکارِمُ الدُّنْیا وَشَرَفُ الآخِرَةِ.

کسى که مال و ثروتى دارد، با آن به خویشاوندانش نیکى کند و خوب مهمانى کند و بوسیله آن، گرفتار و اسیرى را آزاد سازد، همانا رسیدن به این ویژگی‎ها، بزرگواری‎هاى دنیا و شرافت آخرت است.

مستدرک نهج البلاغه، ص 174.

تا توانى به جهان خدمت محتاجان کن

به دمى، یا دِرمى، یا قلمى یا قدمى

حضرت امیرالمؤمنین علی ‏علیه ‏السلام:

اِنَّما لَکَ مِنْ مالِکَ ما قَدَّمْتَهُ لِآخِرَتِکَ، وَما اَخَّرْتَهُ فَلِلْوارِثِ.

تنها بهره تو از دارایى‎‏ات، همان مقدار است که براى آخرت خود پیش فرستاده‎‏اى، و آنچه را که تأخیر بیندازى و به جا گذارى، سهم وارث است.

غرر الحکم و درر الکلم، ص: 276

سؤال: پرونده عمل انسان، چه زمانى بسته مى‏‎شود؟

پاسخ: شخصى برق سالن و تالار عروسى را خاموش و فرار مى‏کند. اگر او را براى مجازات دستگیر کنند، کیفر عادلانه زمانى است که تمام حوادثِ پیش آمده را به حساب آورند. مثلًا:

به خاطر تاریکى ظرف‏هایى شکسته شد. دو نفر از پله‏ها افتادند. سر چند نفر به ستون خورد. شیرینى‏ها ریخت.

اطفالى ترسیدند و گریه کردند. براى خارج شدن از سالن تاریک، زمان زیادى تلف شد. خانواده‏‎هاى عروس و داماد از مهمان‏ها خجالت کشیدند.

آرى، تمام آثار خاموش شدن سالن، باید محاسبه و بر اساس آن، جریمه تعیین شود.

قرآن در این زمینه مى‏فرماید: «نَکتُبُ ما قَدّموا و آثارهم» (یس 12)

هم خود اعمال را مى‏نویسیم و هم آثار آنها را.

در حدیث مى‏خوانیم: هر کس کار خوبى را بنا نهد، پاداش تمام کسانى که به آن کار عمل کنند، بدون آنکه از عامل کم شود، به او داده مى‏شود. همان گونه که اگر کسى راه بدى را به روى مردم باز کند، در گناه تمام کسانى که در آن راه پا نهند شریک است.

«مَن سَنّ سُنَّة حَسنةً عُمِل بها من بَعده کان له أجره و مثل اجورهم من غیر أن ینقصّ من اجورهم شیئا و مَن سَنّ سُنَّة سَیّئة فَعُمل بها بعده کان علیه وزره و مثل أوزارهم من غیر أن یَنقصّ من أوزارهم شیئاً» (کنزالعمّال، حدیث 43079)

گاهى یک نفر دیگرى را سیگارى یا معتاد مى‏کن

د و دومّى نفر سوم را و او نفر چهارم را، نفر اول در گناه نفرات بعدى شریک است.

در حدیث مى‏خوانیم: والدین در تمام کارهاى خیر فرزندان شریکند و معلّم کلاس اول، در پاداش تحصیل دوره‏هاى بعد شریک است.

پرسش هاى مهم، پاسخ هاى کوتاه(تمثیلات)، ص: 78

امام صادق‏ علیه ‏السلام فرمود:

سِتَّةٌ یَلْحَقْنَ الْمُؤمِنَ بَعْدَ وَفاتِهِ:

وَلَدٌ یَسْتَغْفِرُ لَهُ، و مُصْحَفٌ یَخْلِفُهُ، وَ غَرْسٌ یَغْرِسُهُ، وَ صَدَقَةُ ماءٍ یُجْریهِ، وَ قَلیبٌ یَحْفِرُهُ وَ سُنَّةٌ یُؤْخَذُ بها مِنْ بَعدِهِ.

پس از درگذشت مؤمن، شش چیز است که (ثوابش) به او مى‎‏پیوندد:

1 - فرزندى که براى او آمرزش مى‏طلبد،

2 - قرآنى که بر جاى مى‏‎گذارد (و آن را مى‏‎خوانند)،

3 - نهالى که آن را مى‏‎کارد،

4 - صدقه آبى که آن را جارى مى‎‏سازد،

5 - چاهى که آن را حفر مى‏‎کند

6 - روشى که بنیان مى‎‏نهد و پس از او دیگران به آن عمل مى‏‎کنند.

من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 185