گناه شناسی

محبت به دنیا و غرق شدن در امور دنیوی طبق آموزه های دینی سرچشمه همه گناهان است. جالبتر اینکه در این اینکه نوع انسانها هرچه بیشتر از دنیا بهره مند شوند حرص و طمعشان نسبت به آن افزایش پیدا کرد  حضرت باب الحوائج امام موسی بن جعفر علیه السلام ضمن تمثیلی زیبا این مطلب را بیان می دارند:

مَثَلُ الدُّنیا مَثَل مَاءِ البَحر، کُلَّما شربَ مِنهُ العَطشان أزدادَ عَطَشاً حَتّی یقتِله
دنیا چون آب دریاست، هر چه تشنه کامش بیشتر نوشد، بیشتر تشنه شود تا او را بکشد.

تحف‌العقول ، ص‌ 417

با گناه به پیروزی نخواهی رسید!
 امیرالمؤمنین امام علی علیه السّلام :
ما ظَفِرَ مَن ظَفِرَ بالإثمِ، و الغالِبُ بِالشَّرِّ مَغلوبٌ.
کسى که با گناه به پیروزى دست یابد، پیروز نیست و کسى که با [توسّل به‏] بدى چیره گردد [در حقیقت‏] شکست خورده است.
میزان الحکمه حدیث 6761 .
قابل توجه کسانی که می خواهند با گناه (دروغ و دغل و مال مردم خوردن و پارتی بازی و رشوه و...) در کار و زندگی به پیروزی برسند.

بزرگترین گناهان از نظر حضرت امیرالمؤمنین کدامند؟

مال یتیم خوردن بزرگتر است یا نماز نخواندن؟؟

امام جعفر صادق علیه السلام :

«گناهان کبیره در کتاب على علیه السلام هفت است:

کافر شدن به خدا، و قتل نفس و عقوق پدر و مادر، و خوردن ربا بعد از بیّنه، و خوردن مال یتیم از روى ستم، و گریختن از میان مجاهدین، و تعرب بعد از هجرت». راوى مى‏گوید که: عرض کردم:

اینها از همه گناهان، بزرگ‏تر است؟ فرمود: «آرى». عرض کردم که: خوردن یک درهم از مال یتیم از روى ستم، بزرگ‏تر و گناهش بیشتر است یا نماز نخواندن؟ فرمود: «نماز نخواندن».

عرض کردم که: ترک نماز را از جمله گناهان کبیره نشمردى؟ فرمود که: «نخستین چیزى که به تو گفتم، چه چیز بود؟» راوى مى‏گوید که: عرض کردم: کافر شدن به خدا. فرمود:

«تارک‏ الصّلوة، کافر است».
تحفة الأولیاء (ترجمه أصول کافى)، ج‏3، ص: 669

امیرالمؤمنین امام علی علیه السّلام :

اتَّقوا معاصیَ اللّهِ فی الخَلَواتِ، فإنّ الشاهِدَ هُو الحاکِمُ.

از معاصى خدا در تنهاییها [ى خود] بپرهیزید؛ زیرا آن که شاهد است [یعنى خداوند]، همان داور است.

 میزان الحکمه حدیث 6790 .

امیرمومنان علی علیه السلام :
«أیُّما رجُلٍ اشْتَرى طَعاما فکَبسَهُ أربَعینَ صَباحا یُریدُ بهِ غَلاءَ المُسلِمینَ، ثُمَّ باعَهُ فتَصدّقَ بثَمنِهِ لَم یَکُنْ کَفّارَةً لِما صَنَعَ.»
«هرکس مواد غذایى بخرد و براى این که آن را به مسلمانان گران بفروشد چهل روز انبار کند و پس از چهل روز آن را بفروشد و همه درآمد آن را هم صدقه بدهد کفاره گناه او نخواهد شد.»

(امالی طوسی، ص ۶۷۶)

حضرت باب الحوائج امام موسی بن جعفر علیه السلام:

إنَّ أعظَمَ النّاسِ قَدَراً الَّذِی لایَرَی الدُّنیا لِنَفسِه خَطَرا، اما إنَّ أبدانَکُم لَیس لَها ثَمَنٌ إلّا الجَّنه، فَلا تَبِیعُوها بِغِیرِها
به راستی که با ارزش ترین مردم کسی است که دنیا را برای خود مقامی نداند، بدانید بهای تن شما مردم، جز بهشت نیست، آن را جز به بهشت نفروشید.

تحف‌العقول‌ ، ص‌410

با این وجود معیار قدر و منزلت انسانها به وابستگی و عدم وابستگی انسان به دنیاست.

همچنین دنیا بازاریست که انسانها یا سود می کنند یا ضرر؛ و سود با کسیست که عمرش را و زندگی اش را فقط با بهشت معاوضه کند.

سه توصیه مشترک از آخوند ملا فتحعلی سلطان ­آبادی ره و آیت الله بهجت ره

مرحوم «آقا سید منبرالدین اصفهانی» به همراه نامه ­ای از علمای اصفهان به سمت عراق رفت، تا آن را به آیت ­الله میرزای شیرازی برساند. در بین راه، به دیدار «آخوند ملا فتحعلی سلطان ­آبادی» می­رود. ظاهرا ایشان در آن موقع نابینا شده بود. مرحوم ملافتحعلی از نامه ­ای که در جیب سید منیرالدین بود خبر می ­دهد و حتی محتوای آن را هم به او بیان می­ کند.

سید منیرالدین، هنگام خداحافظی از ملافتحعلی می ­خواهد تا سفارشی به او بنماید.

ایشان می ­فرماید: «در هر ماه، نماز اول ماه را بخوان. هر شب نماز لیلۀ ­الدفن را برای مؤمنینی که از دنیا رفته­ اند بخوان. همچنین زیارت عاشورا را هم ترک نکن».

(حضرت آیت ­الله بهجت هم در پاسخ به شخصی که گفته بود: «سفارشی به من بفرمایید»، همین سه مطلب را مطرح کردند.) آن­ گاه فرمودند: «یکی از اقوام از دنیا رفته بود و بعدها وی را در خواب دیدند که می­ گوید: «نمازی که ملافتحعلی خواند، مرا نجات داد».

 روزنه­ هایی از عالم غیب، ص۳۵۵ و ۳۵۶٫ نوشتۀ آیت ­الله سید محسن خرازی

گفتم شبی به مهدی اذن نگاه خواهم

گفتا که من هم از تو ترک گناه خواهم

صَلَواتُ اللّه‏ِ وَ صَلَواتُ مَلائِکَتِه وَ اَنْبِیائِه وَ رُسُلِه وَ جَمیعِ خَلْقِه عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ السَّلامُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ وَ رَحْمَةُ اللّه‏ِ وَ بَرَکاتُهُ

امام صادق علیه ‏السلام: به خدا قسم، کسى که این صلوات را بفرستد، از گناهانش خارج مى ‏شود مانند روزى که از مادر متولد شده است. (معانی الأخبار / ترجمه محمدى، ج‏2، ص: 362)

این صلوات نورانیت بسیار عجیبی دارد و شایسته است که انسان بر آن مداومت داشته باشد به خصوص اگر کسى بخواهد در بین مردم باشد و از یاد خدا هم غافل نباشد.

امام باقر به نقل از رسول خدا می فرماید:
مَا بَیْنَ الْمُسْلِمِ وَ بَیْنَ الْکَافِرِ إِلَّا أَنْ یَتْرُکَ الصَّلَاةَ الْفَرِیضَةَ مُتَعَمِّداً أَوْ یَتَهَاوَنَ بِهَا فَلَا یُصَلِّیَهَا
بین مسلمان و کافر فاصله‏اى نیست،مگر این که مسلمان نماز واجب را عمدا ترک کند یا آن را بى ‏اهمیت بداند و نخواند
(ثواب الأعمال و عقاب الأعمال،ص۲۳۱)

حرمت ترک نماز،از انجام بسیاری از اعمال حرام سنگین تر است.چون انسان در ارتکاب بعضی از اعمال حرام،قصد بی حرمتی به خدای متعال و دین را ندارد،بلکه جنبه حیوانی انسان بر او غلبه میکند.در حالیکه رها کردن نماز،موثر از غلبه شهوات بر انسان نیست.بلکه ناشی از ضعف ایمان و بی توجهی به دستور الهی است

به این حدیث دقت نمایید:

از حضرت امام صادق علیه السلام سؤال شد که چرا زانى کافر نیست ولى کسى که نماز نمى ‏خواند،کافر مى ‏باشد؟
امام فرمود:
چون زناکار براى‏ شهوت این کار را مى‏ کند ولى آن کس که نماز را ترک مى‏ کند،براى این است که به آن اهمیت نمى ‏دهد.زناکار براى لذت دنبال زنا را مى ‏گیرد،ولى آن کس که نماز را ترک کرده،قصدش لذت نیست بلکه فقط نظرش بى‏ اهمیت شمردن آن مى ‏باشد و هر گاه کسى نظرش استخفاف باشد،کافر مى ‏گردد
(بحار الأنوار،ج‏۶۶،ص۶۶)

یک نکته:
سهل انگاران در نماز با هم تفاوت هایی دارند؛بعضی نماز را به طور کلی ترک می کنند.بعضی نماز را در بعضی اوقات ترک می کنند و آن را سبک می شمارند؛بعضی نماز را انجام می دهند اما نسبت به شرایط آن مثل طهارت،بی اعتنا هستند.
هر کدام به میزان سهل انگاری اش در نماز،بهره ای از این قهر و غضب خواهد داشت.