گناه شناسی

بزرگان علم اخلاق شکم پرستی و شهوت جنسی را به صورت مستقل، مورد بحث قرار داده‌اند. در واقع از روایات اسلامی و اشاراتی که در آیات قرآن مجید است، پیروی نموده و برای این دو بخش اهمیت ویژه‌ای قایل شده‌اند.
مرحوم فیض کاشانی در کتاب «المحجه البیضاء» می‌گوید: «بزرگترین عوامل هلاکت انسان، شهوت شکم است، همان بود که آدم و حوا را از بهشتی که دار القرار بود به دنیا که دارنیاز و افتقار است فرستاد...،در حقیقت شکم سرچشمه شهوات و منشا دردها و آفات است، زیرا حتی شهوت جنسی نیز پیرو آن است و به دنبال این دو،شهوت در جمع آوری مال و مقام‌است که وسیله‌ای برای سفره‌های رنگین‌تر و زنان بیشتر محسوب می‌شود و به دنبال آنها،تنازع در دسترسی به مال و مقام و کشمکش‌ها به وجود می‌آید و آفت ریا و خودنمایی و تفاخرو تکاثر و خود برتر بینی از آن متولد می‌گردد، سپس این امور عاملی برای حسد، کینه، عداوت و دشمنی می‌شود و دارنده آن را به ارتکاب انواع ظلم‌ها و منکرات و فحشاء می‌کشاند...، حال‌که چنین است، لازم است به شرح آفات آن پرداخته شود و طرق مبارزه با آن روشن گردد. (1)
از این خطرناکتر آن است که انسان‌های شکم پرست و شهوت پرست، دین و ایمان خود را در راه آن از دست داده‌اند. در ذیل آیه:    

«و آمنوا بما انزلت مصدقا لما معکم ولا تکونوا اول کافر به و لا تشتروا بآیاتی ثمنا قلیلا و ایای فاتقون». (2)

که خداوند در آن یهود را به خاطر فروختن آیات الهی به بهای ناچیز، مذمت می‌کند، آمده است: جمعی از علمای بزرگ یهود، به خاطر تشکیل مجالس میهمانی پر زرق و برقی از سوی یهودیان برای آنها، آیات الهی را تحریف کردند و عملا آنها را به بهای ناچیزی فروختند (و پیامبری را که تورات وعده ظهورش را داده بود و آنها سالها در انتظارش بودند،انکار کردند).

در روایات اسلامی نیز بحث گسترده‌ای درباره خطرهای این دو نوع از شهوت دیده می‌شود که در ادامه به برخی موارد اشاره می‌شود:

1- رسول خدا صلی الله علیه و اله می‌فرمایند: «ثلاث اخافهن بعدی علی امتی الضلاله بعد المعرفه و مضلات الفتن و شهوه البطن و الفرج، سه چیز است که از آنها بر امتم بعد از خودم می‌ترسم، گمراهی بعد از آگاهی و آزمایشهای گمراه کننده و شهوت شکم و شهوت جنسی». (3)
منظور از گمراهی بعد از آگاهی، این است که انسان بر اثر وسوسه‌های منحرفان وایجاد شبهات گوناگون، راه راستی را که شناخته، رها کند و در راه انحراف در آید که این موضوع در هر زمان ـ مخصوصا در زمان ما- وجود داشته و دارد.
منظور از «مضلات فتن» امتحاناتی است که خداوند برای بندگانش پیش می‌آورد که‌گاهی انسان‌ها به خاطر پیروی هوای نفس از عهده آن بر نمی‌آیند، و منظور از «شهوت بطن و فرج» شکم پرستی و افراط در شهوت جنسی است.
مفهوم حدیث نشان می‌دهد، خطری که از ناحیه این سه امر، مردم را تهدید می‌کند، بسیار جدی است.

2- پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله در جای دیگر می‌فرمایند: «اکثر ما تلج به امتی النار الا جوفان البطن و الفرج، بیشترین چیزی که سبب دوزخی شدن امت من می‌شود، دو چیز میان تهی است، شکم و فرج». (4)

3- امام باقر علیه السلام نیز در این رابطه می‌فرمایند: «اذا شبع البطن طغی، هنگامی که شکم پر شود، طغیان می‌کند.» (5)

4- آن حضرت در جای دیگر می‌فرمایند: «ما من شی‌ء ابغض الی الله عز و جل من‌بطن مملوء، هیچ چیزی نزد خداوند، منفورتر از شکم پر(و بیش از اندازه خوردن) نیست». (6)

5- امیر مومنان علی علیه السلام می‌فرمایند: «لا یفسد التقوی الا بغلبه الشهوه،تقوا وپرهیزکاری را چیزی جز غلبه شهوت از بین نمی‌برد». (7)

6- حدیث دیگری از همان حضرت علیه السلام نقل شده است: «لا تجتمع الحکمه والشهوه، دانش و حکمت‌با شهوت پرستی جمع نمی‌شود». (8)

7- همان حضرت علیه السلام در جای دیگر فرموده‌اند: «ما رفع امرءا کهمته و لا وضعه کشهوته، هیچ چیز مانند همت، انسان را بالا نمی‌برد و هیچ چیز مانند شهوت، انسان را بر زمین نمی‌زند» . (9)
آیت الله مکارم شیرازی
--------------------------------------------------------------------------------
(1) . المحجه البیضاء، ج 5، ص 145.
(2) . بقره/ 41.
(3) . اصول کافی،ج 2، ص 79.
(4) . همان.
(5) . کافی، ج 6، ص 270، حدیث 10.
(6). همان، حدیث11.
(7) . شرح غررالحکم، رقم 10606.
(8) . غررالحکم، رقم 10573.
(9) . همان، ج 6،ص 114،رقم 9707.

منبع: کتاب شهوت و عفاف