گناه شناسی

مولی امیرالمؤمنین (علیه‌السلام):

ماصانَ الأعراضَ کَالإعراضِ عَنِ الدُّنیا وَ سُوءِ الأَغراض.

برای حفظ شأن و آبرو چیزی بهتر از پشت پا زدن به علائق دنیا و دست کشیدن از اهداف شوم و انحرافی وجود ندارد.

(فهرست غرر، ص ۲۴۲)

امام رضا(علیه‌السلام):

البُخلُ یُمَزِّقُ العِرْضَ.

بخل و تنگ‌نظری، حیثیت انسان را بر باد می‌دهد.

(بحار، ۷۸، ص ۳۵۵)

پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم:

مَن رَدَّ عَن عِرضِ اَخیهِ کانَ لَهُ سبعونَ اَلفَ حجابٍ مِنَ النّار.

کسی که از حیثیت و آبروی برادر دینی خود دفاع کند برای او هفتاد هزار سپر از آتش جهنم خواهد بود.

(بحار، ج ۷۵، ص ۲۵۳)

امام رضا(علیه‌السلام):

مَن کَفَّ عَن اَعراضِ المُسلِمینَ اَقالَهُ اللهُ عَثرتَهُ یَومَ القِیامة.

کسی که از آبروریزی و لطمه زدن به حیثیت مسلمانان خودداری کند خداوند از لغزش‌های او در روز قیامت گذشت خواهد نمود.

 (بحار، ج ۷۵، ص ۲۵۶)

امام جعفرصادق(علیه‌السلام):

منَ رَدَّ عَن عِرضِ اَخیهِ المُسلِمِ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ اَلبَتَّه.

کسی که آبروی برادر مسلمان خود را حفظ کند، البتّه و مسلماً بهشت جایگاه او خواهد بود.

(ثواب‌الاعمال، ص ۳۲۴)

پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم:

مَن ذَبَّ عَن عِرضِ اَخیهِ بالغَیبَةِ کانَ حقّاً علِی اللهِ أَن یُعتِقَهُ مِنَ النّار.

کسی که غیاباً از حیثیت و آبروی برادر دینی خود دفاع کند حقّا که خدا او را از آتش دوزخ رهایی خواهد بخشید.

(میزان‌الحکمة، ج ۷، ص ۳۵۳)

پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم:

مَن مَشی فی عَیبِ اَخیهِ و کَشْفِ عَورَتِهِ کانَت اوّلُ خُطوَةٍ خَطاها وَضَعَها فی‌جَهَنّم! وَ کَشَف اللهُ عَوَرَتَهُ عُلی رُؤوسِ الخَلائِقِ.

هر کس برای عیب‌جویی و فاش کردن اسرار برادر دینی‌اش قدم بردارد اولین قدم او ورود به جهنم خواهد بود! و خداوند اسرار و عیوب او را نزد همه خلایق فاش و علنی خواهد ساخت.

(لئالی‌الاخبار، ج ۵، ص ۲۴۱)

امام جعفرصادق(علیه‌السلام):

مَن کَشَفَ حِجابَ غَیرِه إِنکَشَفَت عَوراتُ نَفِسهِ.

کسی که نسبت به مردم پرده‌دری کند پرده آبروی خودش دریده می‌گردد.

(کشف‌الغُمّة، ج ۲، ص ۳۲۹)

پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم:

مَرَرْتُ لَیلَةَ أُسْرِیَ بِی عَلَی قَوْمٍ یخْمِشُونَ وُجُوهَهُمْ بِأَظَفِارِهِمْ. فَقُلْتُ یا جَبْرائِیلُ مَنْ هَؤُلَاءِ؟ قَالَ هَؤُلَاءِالَّذِینَ یغْتَابُونَ النَّاسَ وَیقَعُونَ فِی‌اَعْراضِهِم.

در شب معراج برقومی گذر کردم که با ناخن‌های خود صورت‌هایشان را می‌خراشیدند. از جبرائیل حال آنها را جویا شدم، گفت: اینان کسانی هستند که غیبت مردم را می‌کردند و حیثیت و آبروی آنها را لکّه‌دار می‌ساختند.

(مستدرک، ج ۹، ص ۱۱۹)

امام جعفرصادق(علیه‌السلام):

مَن کانَت لِأَخیهِ عندَهُ مَظلَمةٌ فی عِرضٍ او مالٍ فَلیُحلِّلْها مِنه مِن قبلِ أَن یأتِیَ یَومٌ لَیْسَ هناکَ دینارٌ و لا دِرهَمٌ!

هر کس به گردن او مظلمه و حقی از حیثیت یا مال برادر دینی خود دارد از او حلالیّت بطلبد پیش از آنکه روزی فرا رسد که دیگر نه درهمی (برای جبران آن) وجود دارد و نه دینار!

(لئالی‌الأخبار، ج ۵، ص ۲۳۳ ـ بحار، ج ۷۵، ص ۲۴۳)

قالَ الإمامُ جَعْفَرُ بنُ محمّد الصَّادقُ علیه السلام:

1- حَدیثی حَدیثُ أبی، وَ حَدیثُ أبی حَدیثُ جَدی، وَ حَدیثُ جَدّی حَدیثُ الْحُسَیْنِ، وَ حَدیثُ الْحُسَیْنِ حَدیثُ الْحَسَنِ، وَ حَدیثُ الْحَسَنِ حَدیثُ أمیرِالْمُؤْمِنینَ، وَ حَدیثُ أمیرَالْمُؤْمِنینَ حَدیثُ رَسُولِ اللَّهِ صلّی اللّه علیه و آله و سلّم، وَ حَدیثُ رَسُولِ اللَّهِ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.[1]

 سخن و حدیث من همانند سخن پدرم می باشد و سخن پدرم همچون سخن جدّم و سخن جدّم نیز مانند سخن حسین و نیز سخن او با سخن حسن یکی است و سخن حسن همانند سخن امیرالمؤمنین علیّ و کلام او از کلام رسول خدا می باشد که سخن رسول اللَّه به نقل از سخن خداوند متعال خواهد بود.

2- مَنْ حَفِظَ مِنْ شیعَتِنا أرْبَعینَ حَدیثاً بَعَثَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقیامَةِ عالِماً فَقیهاً وَلَمْ یُعَذِّبْهُ.[2]

 هرکس از شیعیان ما چهل حدیث را حفظ کند و به آن ها عمل نماید، خداوند او را دانشمندی فقیه در قیامت محشور می گرداند و عذاب نمی شود.

3- قَضاءُ حاجَةِالْمُؤْمِنِ أفْضَلُ مِنْ ألْفِ حَجَّةٍ مُتَقَبَّلةٍ بِمَناسِکِها، وَ عِتْقِ ألْفِ رَقَبَةٍ لِوَجْهِ اللَّهِ، وَ حِمْلانِ ألْفِ فَرَسٍ فی سَبیلِ اللَّهِ بِسَرْجِها وَ لَحْمِها.[3]

 برآوردن حوائج و نیازمندی های مؤمن از هزار حجّ مقبول و آزادی هزار بنده و فرستادن هزار اسب مجهّز در راه خدا، بالاتر و والاتر است.

امام جعفرصادق(علیه‌السلام):

مَن کَثُر کِذبُهُ ذَهَبَ بَهاؤُهُ.

کسی که زیاد دروغ می‌گوید شخصیت و شایستگی خود را از دست داده است.

(اصول کافی، ج ۴، ص ۳۸).

مولی امیرالمؤمنین (علیه‌السلام):

ماءُ وَجهِکَ جامدُ یُقطِرُهُ السُّؤالُ فَانظُر عِندَ مَن تُقطِرُهُ؟!

آبرو و حیثیت تو به حال جمود و مصونیت است. با حاجت خواستن (از دیگران جمود آن آب شده) قطراتش ریخته می‌شود. تو (نیک) بنگر، نزد چه کسی این قطرات را خواهی ریخت؟!

(نهج‌البلاغه، کلمة ۳۳۸)