گناه شناسی

امام رضا علیه السلام:

«اِحْفَظْ لِسَانَکَ تَعِزُّ»

زبان خود را نگهدار عزیز می شوی.

اصول کافی/ ج 2/ ص 113

می خواهی اگر بلند گردد نامت                           آیینه ی عزت بشود فرجامت

جز صحبت حق که روز و شب باید گفت      ای دوست نگهدار زبان در کامت

امام رضا علیه السلام:

«مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ رَبِحَ وَ مَنْ غَفَلَ عَنْهَا خَسِرَ»

هر که از نفس خویش حساب کشد سود می برد و هر که غفلت ورزد زیان می بیند.

بحار الانوار/  ج 75، ص 352

دل بسته به سود این مشاغل نشوید                   پابند به این خرده مسایل نشوید

از حاصل نفس خود حسابی بکشید                از سود و زیان خویش غافل نشوید

امام رضا علیه السلام:

«مَنْ لَمْ یَقْدِرْ عَلَی مَا یُکَفِّرُ بِهِ ذُنُوبَهُ فَلْیُکْثِرْ مِنَ الصَّلاةِ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فَاِنَّهَا تَهْدِمُ الذُّنُوبَ هَدْماً»

هر کس نمی تواند کفاره ی گناهانش را بپردازد، بر محمد و آل محمد بسیار صلوات فرستد زیرا صلوات گناهانش را کاملا از بین می برد.

عیون اخبارالرضا علیه السلام / ج1/ص294

گر معصیتی نموده، کردی گنهی         گر نیست تو را مال که کفاره دهی

بسیار درود بر محمد بفرست                   تا عاقبت از عقوبت بد برهی

سؤال: چه کنیم تا روح ما بزرگ و ظرفیّت ما زیاد شود؟

پاسخ: حضرت على علیه السلام به همام مى‏فرماید:

«عَظُمَ الخالِقُ فى أنفسِهم و صَغُر ما دون ذلک» (نهج ‏البلاغه، خطبه 193)

چون خداوند در روح آنها عظمت دارد، غیر خدا هرچه باشد کوچک جلوه مى‏کند.

تا وقتى روى زمین هستیم، یک‏هکتار زمین براى ما بزرگ است، امّا اگر سوار هواپیما شدیم هرچه هواپیما بالاتر برود، این قطعه زمین براى ما کوچک‏تر مى‏شود.

اگر توجهى به پولهاى موجود در بانک بکنیم، سرمایه خود را ناچیز خواهیم دید. اگر به تسبیح گفتن همه موجودات توجه داشته باشیم، گفتن چند «سبحان اللّه» را چیزى نمى‏دانیم. اگر به کتابخانه‏هاى بزرگ و مهم دنیا نگاه کنیم، مطالعه چند کتاب ما را مغرور نخواهد کرد.

وقتى به امام سجاد علیه السلام گفتند: چرا اینقدر عبادت مى‏کنى؟

فرمود: عبادت من کجا و عبادت علىّ‏بن ابیطالب کجا!

خداوند در قرآن به پیامبرش مى‏گوید: یادى از سختى‏هاى انبیاى گذشته کن تا سختى‏ها براى تو آسان و سبک شود. آرى، اگر به پشت سر نگاه کنیم و راه رفته را ببینیم مغرور مى‏شویم، باید به راه نرفته نظر دوخت تا به فکر رفتن بیفتیم.
پرسش هاى مهم، پاسخ هاى کوتاه(تمثیلات)، ص: 43

سؤال: چگونه با غرائز جنسى برخورد کنیم؟

پاسخ: این غرائز را خداوند در انسان آفریده و لذا سرکوب‏ آن جایز نیست، بلکه باید آن را کنترل و مهار کنیم. وجود غرائز براى حفظ و بقا و تکامل نسل بشر ضرورت دارد. اگر شکم نباشد، انسان از گرسنگى مى‏میرد، اگر غضب نباشد، انسان از خود دفاع نمى‏‎کند و اگر شهوت نباشد، نسل بشر قطع مى‏گردد. ولى براى ارضاى غرائز باید مسیر صحیح طى شود. غرائز مثل کپسول گاز هستند که اگر از طریق صحیح وارد اجاق گاز شود، نتیجه‏اش حرارت و پخت و پز است، ولى اگر بدون کنترل باشد، انفجار و خطر را در پى خواهد داشت.

خودآرایى براى زن یک غریزه است، این غریزه اگر در خانه به کار گرفته شود زندگى را شیرین و پر محبت خواهد کرد، امّا اگر این خودآرایى در خیابان انجام گرفت، سبب متزلزل کردن خانواده‏هاى دیگر خواهد شد. مردى که در خیابان صدها زن آرایش کرده مى‏بیند، وقتى به خانه برمى‏گردد نسبت به همسر خود علاقه چندانى نشان نمى‏دهد، زیرا جلوه‎‏هاى خیابانى علاقه او را نسبت به همسرش متلاشى کرده است.

به علاوه این جلوه‏ها در دل افرادى که ازدواج نکرده‎‏اند طوفانى برپا مى‏کند که یا او را مثل شمع آب مى‏کند و مى‏سوزاند و یا او را به فکر تجاوز و سوء قصد مى‏اندازد و آثار سوئى همچون فرار از خانه، تهدید، خودکشى، امراض مقاربتى و روانى و بچه‏هاى سر راهى را به دنبال دارد.

پرسش هاى مهم، پاسخ هاى کوتاه(تمثیلات)، ص: 38

امام على علیه ‏السلام :

اَلْحِلْمُ غِطاءٌ ساتِرٌ وَالْعَقْلُ حِسامٌ قاطِعٌ، فَاسْتُرْ خَلَلَ خَلْقِکَ بِحِلْمِکَ وَقاتِلْ هَواکَ بِعَقْلِکَ؛

بردبارى پرده ‏اى پوشاننده و عقل شمشیرى برنده است، پس عیبهاى اخلاقى خود را با بردبارى بپوشان و با عقلت به جنگ هوا و هوست برخیز.

 نهج ‏البلاغه، حکمت ۴۲۴.

امام باقر علیه ‏السلام :

اَیُّما رَجُلٍ غَضِبَ وَهُوَ قائِمٌ فَلْیَجْلِسْ فَاِنَّهُ سَیَذْهَبُ عَنْهُ رِجْزُ الشَّیْطانِ وَاِنْ کانَ جالِسا فَلْیَقُمْ... ؛

هر کس در حال ایستادن خشمگین شود، بنشیند که این کار به سرعت وسوسه شیطان را از او دور مى‏کند و اگر نشسته است، برخیزد.

 بحارالأنوار، ج۷۳، ص ۲۶۴، ح۹ .

آیت الله بهجت ره :

کسی که باقی نمازهایش را در اول وقت بخواند خدا او را برای نماز صبح بیدار خواهد کرد.
 صدای سخن عشق؛ حکمت ها و حکایت های نماز از زبان آیت الله بهجت؛ ص 107

بنابر اعلام سازمان خواروبار جهانی (فائو)، سالانه بیش از یک میلیارد و 600 میلیون تن مواد غذایی دور ریخته می‌شود که بخش عمده آنها قابل مصرف است. خارج از هزینه‌های زیست محیطی که این دورریز ایجاد می‌کند، هزینه‌های اقتصادی فراوانی نیز به بودجه خانوارها تحمیل می‌شود.

دور ریختن مواد غذایی یعنی دور ریختن پول؛ بنابر اعلام آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا، مردم این کشور به تنهایی سالانه بیش از 36 میلیون تن مواد غذایی دور می ریزند. همچنین، طبق اعلامسازمان خواروبار جهانی (فائو)،  هزینه دورریز مواد غذایی، بدون درنظر گرفتن ماهی و غذاهای دریایی، سالانه بیش از 750 میلیارد دلار است.

بسیاری از ما، درحالی روزانه مقدار زیادی مواد غذایی قابل مصرف را روانه سطل زباله می‌کنیم، که بیش از 759 میلیون نفر در سراسر جهان در فقط و گرسنگی مفرط هستند. این عمل اشتباه صرف نظر از اسراف و تبذیر بودن که یکی از گناهان کبیره   است،  روز به روز بر تعداد گرسنگان جهان می‌افزاید و سبب ضرر و زیان‌های اقتصادی فراوانی به بودجه خانوار می‌شود. اگر شما هم نمی‌خواهید در زمره اسراف‌کاران قرار بگیرید، در ادامه این گزارش می‌توانید از توصیه‌های مفیدی که برای به حداقل رساندن دور ریز مواد غذایی ارائه شده، استفاده کنید.

برنامه‌ریزی غذایی دقیق و واقع‌بینانه داشته باشید

امام صادق علیه لسلام:

مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ‏ فِی‏ الْمُصْحَفِ‏ مُتِّعَ بِبَصَرِهِ وَ خُفِّفَ عَنْ وَالِدَیْهِ وَ إِنْ کَانَا کَافِرَیْنِ.
 هر که قرآن شریف را از روی آن قرائت نماید بر روشنائی چشمش افزوده گردد؛ و نیز گناهان پدر و مادرش سبک شود گرچه کافر باشند.

وسائل الشیعه: ج 6 ص 204 ح 1.