گناه شناسی

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

إیّاکُم و الذُّنوبَ التی لا تُغفَرُ : ... و أکْلَ الرِّبا فإنّ آکِلَ الرِّبا لا یَقومُ إلاّ کما یَقومُ الذی یَتَخَبَّطُهُ الشیطانُ مِنَ المَسِّ .

 از گناهانى که آمرزیده نمى شود بپرهیزید ؛ ... و [دیگرى ]ربا خوارى ؛ زیرا ربا خوار در روز قیامت از قبر برنمى خیزد مگر همچون کسى که بر اثر تماس با شیطان دیوانه شده است .

کنز العمّال: 43770.

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

فإنّ آکِلَ الرِّبا لا یَقومُ إلاّ کما یَقومُ الذی یَتَخَبَّطُهُ الشیطانُ مِنَ المَسِّ .

ربا خوار در روز قیامت از قبر برنمى خیزد مگر همچون کسى که بر اثر تماس با شیطان دیوانه شده است .

کنز العمّال: 43770.

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

 إنّ اللّه َ غافرُ کلِّ ذنبٍ إلاّ مَن أحدَثَ دیناً ، أوِ اغتَصَبَ أجیراً أجرَهُ ، أو رجلاً باعَ حُرّاً .

 خداوند هر گنهکارى را مى آمرزد، مگر کسى را که [از پیش خود ]دینى نو پدید آورد ، یا مزد کارگرى را ندهد ، یا شخص آزادى را بفروشد .

 بحار الأنوار: 72/ 219/ 1.

امام صادق علیه السلام:

أقذَرُ الذُّنوبِ ثلاثةٌ: قَتلُ البَهیمةِ، و حَبسُ مَهرِ المرأةِ، و مَنعُ الأجیرِ أجرَهُ.

 کثیف‏ترین گناهان سه گناه است: کشتن حیوان بى ‏زبان، ندادن مهریه زن، و نپرداختن مزد کارگر.

مکارم الأخلاق: ج 1 ص 506 ح 1752، بحار الأنوار: ج 64 ص 268 ح 29.

امیرالمؤمنین علیه السلام :

 أعظَمُ الخَطایا اقتِطاعُ مالِ امرِئٍ مسلمٍ بغَیرِ حقٍّ .

 بزرگترین گناه ، به ناحق خوردن مال مسلمان است .

 ثواب الأعمال: 322/ 10، تحف العقول: 216.

امام على علیه السلام :

 أعظَمُ الذُّنوبِ عِندَ اللّه ِ سبحانَهُ ذَنبٌ صَغُرَ عِندَ صاحِبِهِ .

 بزرگترین گناه نزد خداى سبحان ، گناهى است که در نظر گنهکار خُرد آید .

غرر الحکم: 3141.

شیخ طوسى از حضرت صادق علیه السّلام روایت مى‏کند که مردى پیر از عابدهاى بنى اسرائیل مشغول نماز بود که دید دو طفل خروسى را گرفتند و پرش را مى‏کنند و آن خروس ناله و فریاد مى‏کند. پس آن عابد همان‏طور مشغول نماز بود و آن حیوان را نجات نداد و از بچه‏ها جلوگیرى نکرد. پس خداوند به زمین وحى فرمود آن عابد را فروبر، و تا آخر دنیا فرومى‏رود.

گناهان کبیره ؛ ج‏2 ؛ ص70

از گناهانى که به کبیره بودنش تصریح شده، یارى نکردن مظلومین و جلوگیرى نکردن از ستم به ایشان است، چنانچه از حضرت صادق علیه السّلام‏ روایت شده است که می فرمایند:

أَنَّ الْکَبَائِر... وَ تَرْکُ‏ مَعُونَةِ الْمَظْلُومِینَ‏،

یعنى از جمله گناهان کبیره، یارى نکردن ستمدیدگان است.

الوسائل 11: 262/ 36.

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:

مَن أصبَحَ لا یَهتَمُّ بِامورِ المُسلمینَ فَلَیسَ مِنهُم، و مَن سَمِعَ رَجلًا یُنادِی: یا لَلمسلمینَ‏! فَلَم یُجِبهُ فلَیسَ بمُسلِمٍ.

هر که روز خود را آغاز کند و دغدغه امور (مشکلات) مسلمانان را نداشته باشد، از آنان نیست و هر که فریاد کمک خواهىِ مردى را بشنود و به کمکش نشتابد، مسلمان نیست.

الکافی: 2/ 164/ 5.

امام صادق علیه السلام:

ما مِن مُؤمِنٍ یَخذُلُ أخاهُ وهُوَ یَقدِرُ عَلى نُصرَتِهِ إلّا خَذَلَهُ اللّهُ فِی الدُّنیا وَالآخِرَةِ.

هیچ مؤمنى نیست که برادرش را بى ‏یاور بگذارد، در حالى که مى‏تواند او را یارى رساند، مگر آن که خداوند، در دنیا و آخرت، او را بى‏یاور مى‏گذارد.

 ثواب الأعمال: ص 177 ح 1، الأمالی للصدوق: ص 574 ح 785،  بحار الأنوار: ج 75 ص 17 ح 1.